آینده پژوهی توسعه درون زا مناطق پرتراکم شهری با رویکرد زیست پذیری (مطالعه موردی: مناطق ۱۹ و ۲۰ شهر تهران)

یکی از رویکردهایی که بر مبنای مفهوم پدافند غیر عامل، موجب توسعه پایدارتر شهرها و تداوم سکونت در آنها می شود، رویکرد زیست پذیری است. هدف از پژوهش کاربردی- توسعه ای حاضر، آینده پژوهی توسعه درون زا مناطق پرتراکم ۱۹ و ۲۰ شهر تهران با رویکرد ارتقاء زیست پذیری است. در این راستا، ابتدا با مطالعات اسنادی، شاخص های موثر بر زیست پذیری محیطی استخراج و روایی آنان توسط کارشناسان شهرسازی، تایید گردید. سپس با دریافت نظرات کارشناسان و استفاده از نرم افزار میک مک، شاخص های کلیدی موثر بر زیست پذیری محیطی در مناطق پرتراکم شهری با استفاده از نرم افزار میک مک شناسایی شدند و پس از آن با بهره مندی از نرم افزار سناریوویزارد، و شناسایی سناریوهای زیست پذیری در مناطق پرتراکم ۱۹ و ۲۰ تهران، دو گروه سناریوی قوی به دست آمد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که هشت شاخص طرح های توسعه شهری، اختلاط کاربری، بودجه مدیریت شهری، مشارکت مردم در تصمیمات شهری، تنوع فرصت های شغلی، هویت و حس تعلق به مکان، آلودگی هوا و کیفیت فضای سبز شهری، شاخص های کلیدی موثر بر زیست پذیری شهری در مناطق پرتراکم ۱۹ و ۲۰ شهر تهران هستند و در این راستا، سناریوهای گروه اول، بیانگر سناریویی کاملا مطلوب و گروه دوم بیانگر سناریوهایی بود که در وضعیتی نامطلوب قرار دارند. در مواجهه با سناریوی اول، رویکردی تهاجمی و عمدتا زیرساختی و کالبدی جهت ارتقاء زیست پذیری محیطی مد نظر قرار می گیرد، حال آنکه در مواجهه با سناریوی دوم، رویکردی تدافعی و عمدتا کارکردی و فعالیتی اتخاذ می گردد تا وضعیت زیست پذیری محیطی بیش از پیش کاهش نیابد.

کلیدواژه ها:

آینده پژوهی ، توسعه درون زا ، زیست پذیری ، منطقه ۱۹ تهران ، منطقه ۲۰ تهران