تدوین گونه شناسی انواع هشتی در خانه های سنتی ایراننمونه موردی خانه های سنتی نی ریز

در معماری ایرانی هر فضای کالبدی به منظور فعالیتی خاص، برای رفع نیازهای ساکنین آنفضا شکل گرفته که فرم آن همواره متاثر از عواملی چون ویژگی های اقلیمی، مصالح وامکانات فنی، فرهنگ حاکم بر جامعه و خلاقیت طراحان بوده است. عناصر میانی و فضاهایواسط چون رواق، هشتی، ایوان، دالان، در معماری مسکونی ایران نقش موثری داشته و درواقع این عناصر، سلسله مراتب فضایی بنا را تشکیل می دهند؛ که در این میان هشتی بهعنوان یک فضای چند عملکردی که مهمترین نقش آن حرکت و تقسیم فضایی است ازجایگاه بیشتری در معماری سنتی ایران برخوردار می باشد و همواره در معماری ایرانی، نحوهی ارتباط فضای داخل و خارج به عنوان مس اله ای اساسی مطرح بوده است. هشتی درمعماری ایرانی به عنوان فضایی چند عملکردی است که در عین جدا کردن فضای درگاهیاز فضای دالان و حیاط، آن دو را به هم وصل کرده و خود نیز فضایی است مستقل که دارایسکوهایی برای نشستن و تعامل اجتماعی می باشد. این پژوهش با هدف مطالعه و بررسیهشتی خانه های سنتی نی ریز و ارزیابی چگونگی فرم و مشخصات کالبدی آن در این شهرو دوره های ساخت آن در معماری ایران تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش ازنوع توصیفی-تحلیلی است و با انتخاب نمونه های مساکن سنتی شهرستان نی ریز در معماریدرونگرای ایران انجام شده است . روش جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای بوده و بامشاهده خانه های سنتی ایران و در نهایت ترسیم دیاگرام تحلیلی از آن ها به بررسی انواعهشتی در بناهای مسکونی پرداخته و سپس با تحلیل ساختاری و یافتن الگو و درون مایه مشترک وتناسب معماری حاکم و بررسی مشخصات کالبدی آن ها نتایجی حاصل شد کهبیانگر تفاوت الگوی هشتی بر اساس عواملی نظیر اقلیم و دوره های تاریخی و ... می باشد .

کلیدواژه ها:

سلسه مراتب فضایی ، گونه شناسی ، هشتی ، الگو شکلی و تناسبات هشتی ، معماری مسکونی