حق بر آموزش کودکان و نوجوانان محروم از آزادیدر پرتو مقررات ایران و اسناد بین المللی

اصول و مبانی حقوق بشر که با توجه به شان و مقام انسان شکل گرفته و فلسفه وجودی آن، اعتلای منزلت و کرامت انسانی است، حدود و ثغوری برای شناخت و درک حقوق بنیادین بشر تعیین می کند. حق بر آموزش یکی از حق های بنیادین بشری کودکان و نوجوانان است که مبنای درک سایر حقوق می باشد؛ و یکی از مولفه های اساسی منزلت و کرامت انسانی تلقی می شود. حق بر آموزش حق بسیار وسیعی است که هر سه نسل حقوق بشر را در برمی گیرد. از همین رو یکی از مهم ترین انواع حقوقی است که دولت ها لزوما باید آن را تامین نمایند. از سویی نیز کودکان و نوجوانان که در مراکز اصلاح و تربیت یا زندان ها نگهداری می شوند از جمله گروه های در معرض خطر نقض حقوق بشری هستند که به لحاظ شرایطی که در آن به سر می برند، امکان نادیده گرفتن آن ها و تعرض به حقوق و آزادی های اساسی شان بیش از دیگر گروه های انسانی بوده لذا مقاله حاضر به روش توصیفی و تحلیلی با مطالعه منابع کتابخانه ای و اسناد و مقررات حقوقی به این نتیجه رسیده است که سیاست گذاران جنایی در سطح بین المللی ضمن شناسایی این حق برای کلیه شهروندان در اسناد عام در اسناد خاص نیز از جمله قواعد کمیته سازمان ملل متحد در زمینه چگونگی رفتار با زندانیان، قواعد کمیته سازمان ملل متحد در زمینه عدالت کیفری کودکان و نوجوانان و قواعد سازمان ملل متحد برای حمایت از نوجوانانی که از آزادی محروم شده اند آن را برای کودکان زندانی پیش بینی نموده اند. علاوه بر این سیاست گذاران جنایی در سطح ملی نیز در قوانین فراتقنینی، تقنینی به شناسایی این حق برای کلیه شهروندان و در قوانین فروتقنینی بر لزوم بهره مندی از حق بر آموزش برای کودکان زندانی از جمله آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور، آیین نامه مرکز مراقبت بعد از خروج زندانیان و اساسنامه انجمن حمایت از زندانیان سخن به میان آورده اند. پیش بینی این خصیصه برای حق بر آموزش نشان می دهد؛ که سیاست گذاران جنایی در سطح بین المللی و ملی به ماهیت حق و مطالبه آن برای همه شهروندان توجه داشته اند؛ خواه شماری از آنان بزهکار یا ناکرده بزه باشند؛ و این حقی است که هر شهروندی در جامعه از جمله کودکان و نوجوانان محروم از آزادی به واسطه این که بشر هستند از آن برخوردار می گردند.

کلیدواژه ها:

حق بر آموزش ، کودکان و نوجوانان محروم آزادی ، کودکانزندانی ، زندان ، کانون اصلاح و تربیت ، مقررات ایران ، اسناد بین المللی