نقش مذهب در روند تکامل تزئینات گنبد سلطانیه متاثر از تفکرات اجتماعی دوره ایلخانی

دوره ایلخانی یکی از دوران بزرگ تاریخ هنر و معماری ایران است. در این دوره تفکرات اجتماعی و عقاید مذهبی عمده ای در جامعه شکل گرفت و تاثیر بسیاری بر تزئینات در بنا داشت. یکی از آثار برجسته این دوره گنبد سلطانیه زنجان است که تزئینات آن تحت تاثیر مستقیم تفکرات اجتماعی و مذهبی بوده است. چنانچه بتوان تغییر جزئیات تزئینی این بنا را مورد بررسی قراردادمی توان به تاثیر مذهب در این روند پی برد. بناهای سنتی در معماری اسلامی-ایرانی مصادیقی از عالم قدس و مظاهری از سنت الهی به شمار می روندکه فنون و ظرافت های به کار رفته در آن با اصول اجتماعی مرتبط است. تحقیقات پیشین به بررسی گنبد سلطانیه، نقش هندسه در معماری گنبد سلطانیه، تاثیر عرفان بر معماری ایرانی، جایگاه علم مهندسی سیالات در بنای گنبد سلطانیه، معرفی و گونه شناسی تزئینات هندسی در آرایه های معماری گنبد سلطانیه، نمود و تطبیق تزئینات معماری گنبد سلطانیه زنجان در منتخبی از نگاره های شاهنامه بزرگ ایلخانی پرداخته اند. باور بنیادین پژوهش آن است که بررسی تفکرات اجتماعی حاکم بر دوره ایلخانی به "چرایی" شکل گیری جزئیات گنبد سلطانیه بیانجامد. نوشتار پیش روی بر پایه داده های کتابخانه ای ومیدانی شکل گرفته و روش تحقیق مورد استفاده آن توصیفی و تحلیلی بوده است. یافته های تحقیق نشان از آن دارد که تغییر تفکرات دوره ایلخانی به خصوص حاکم زمانه بر تزئینات بنای گنبد سلطانیه تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه ها:

تزئینات ، گنبد سلطانیه ، دوره ایلخانی