سنجش الگوی مراجعه قاضی به قول مشهور در فقه به عنوان راهکار تفسیر مقررات حقوق خانواده در ایران

بی تردید قانون مدنی به طور کلی و قوانین حاکم بر خانواده به صورت خاص، ملهم یا برگردان قول مشهور فقیهان امامیه است. با این حال به دلیل سکوت، ابهام و اجمال مواد خانواده که مهم ترین آن قلت این مواد است و همچنین وضع و اصلاح موادی مغایر با قول مشهور فقیهان در این قانون، پس از اصلاحات سال ۱۳۶۱ و همچنین وضع قوانین حمایت خانواده در سال های ۱۳۵۳ و ۱۳۹۱ و پاره ای عوامل دیگر، نظام حقوق خانواده در ایران تا اندازه ای دچار چندگانگی و انسجام نداشتن بیرونی گردید؛ به گونه ای که دکترین حقوقی در تفسیر با اشکال و دادرسان در مقام رسیدگی با تعارض آرا مواجه شده اند. برخی راهکار انسجام نداشتن بیرونی را رجوع به قول مشهور فقیهان امامیه دانسته اند. با این حال تجویز پیش گفته نمی تواند راهکاری موثر و کارامد برای برون رفت از خلاهای قانونی باشد. دست کم رجوع به قول مشهور در حوزه خانواده با سه محذور نبودن قول مشهور، تعارض قول مشهور با اصل استحکام خانواده و تعارض آن با سیاست های کلی خانواده مواجه است که هر کدام نیازمند تفصیلی است که این نوشتار با ارائه دعاوی قضایی به اثبات آن پرداخته است.

کلیدواژه ها:

قانون مدنی ، فقه امامیه ، فقدان نص ، مناشی قانونی ، رویه قضایی ، قول مشهور ، سکوت و اجمال قوانین