تحلیل علم سنجی انتشارات حوزه ورزش و اوقات فراغت در پایگاه استنادی وب آوساینس

ورزش و فعالیت های بدنی نقش مهمی در سلامت عمومی مردم و نیز گذران اوقات فراغت دارد. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل روند انتشارات در حوزه ورزش و اوقات فراغت طی سال های ۱۹۷۰-۲۰۲۴ بوده است. روش پژوهش توصیفی بوده که با رویکرد علم سنجی انجام شده است. به این منظور تعداد ۳۱۶۹ مدرک در حوزه ورزش و اوقات فراغت طی این سال ها، به صورت فایل های متنی از پایگاه وب آوساینس بازیابی و در رایانه شخصی ذخیره و به عنوان جامعه پژوهش انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای HistCite و VOSviewer انجام شد. یافته ها نشان داد در طی سالهای مورد بررسی ۳۱۶۹ مدرک در حوزه ورزش و اوقات فراغت منتشر شده است فراوانی مدارک و استنادها در بازه زمانی مورد بررسی روند صعودی داشته است. بیشترین تعداد مدارک مربوط به سال ۲۰۲۰ با ۲۱۸ مدرک و.بیشترین تعداد استنادها مربوط به سال ۲۰۲۱ با ۶۹۵۴ استناد بوده است. همچنین سایر یافته ها نشان داد در بین نویسندگان Kujala UM از دانشکده علوم ورزش و بهداشت، دانشگاه جیواسکیلای لهستان با انتشار ۴۱ مدرک و با دریافت ۱۲۲ استناد محلی و ۵۶ استناد جهانی، و Kaprio J از بخش بهداشت عمومی دانشگاه هلسینکی، با انتشار ۴۰ مدرک و با دریافت ۱۲۳ استناد محلی و ۵۹ استناد جهانی بیشترین مدارک حوزه ورزش و اوقات فراغت را منتشر کرده اند. در بین نویسندگان Jaakko Tuomilehto از بخش بهداشت عمومی دانشگاه هلسینکی با انتشار ۲۲ مدرک و دریافت ۱۷۷ استناد جهانی و Holtermann A از مرکز تحقیقات ملی محیط کاری کپنهاگ دانمارک با انتشار ۲۹ مدرک و با دریافت ۱۶۵ استناد جهانی به عنوان تاثیرگذارترین نویسندگان شناسایی شدند. همچنین یافته ها نشان داد بیشترین تعداد مدارک حوزه ورزش و اوقات فراغت در مجله Medicine and Science in Sports and Exercise با ۱۰۵ عنوان، معادل ۳/۳ درصد به چاپ رسیده است. این مجله با دریافت ۱۱۴ استناد محلی در رتبه سوم و با دریافت ۲۰۸۳ استناد جهانی در رتبه دوم قرار دارد و به عنوان مولدترین نشریه شناسایی شد. همچنین نشریه Preventive Medicine با انتشار ۷۶ مدرک و با دریافت ۴۳۷۴ استناد جهانی به عنوان تاثیرگذارترین نشریه شناسایی شد. همچنین یافته ها نشان داد در بین ۹۶ کشور مشارکت کننده، کشور ایالات متحده با انتشار(۲۸ درصد) ۸۸۸ مدرک و با دریافت ۲۹۶۴۵ استناد رتبه نخست را از آن خود کرده است. در رتبه دوم انگلستان با (۳/۹ درصد) ۲۹۳ مدرک و با دریافت ۱۰۲۵۰ استناد و کانادا با (۹/۸ درصد) ۲۸۳ مدرک و با دریافت ۸۰۷۱ استناد در رتبه سوم قرار دارند. کشورهای استرالیا، فنلاند، خلق چین، برزیل، اسپانیا، دانمارک، و سوئد به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. بیش از ۸۷ درصد از مدارک توسط ۱۰ کشور نخست منتشر شده است. نویسندگان ایرانی با انتشار ( ۵/۰ درصد) ۱۷ مدرک در رتبه ۲۸ قرار دارند. سایر یافته ها نشان داد تاثیرگذارترین مقالات در زمینه خلاصه فعالیت های بدنی، فعالیت فیزیکی و سلامتی همگانی، بررسی پایایی و روایی پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی، و تاثیر عدم تحرک فیزیکی بر بیماری های عمده غیرواگیر در سراسر جهان، همبستگی های فعالیت بدنی، و مزایای فعالیت بدنی بر سلامتی: مبتنی بر شواهد بوده است.

کلیدواژه ها:

ورزش ، اوقات فراغت ، انتشارات ، تولیدات علمی ، علم سنجی