تحلیل تصویرسازی کتاب های الفباآموز در ایران (دهه ۶۰ تا به امروز) برای کودکان شش و هفت سال مبتنی بر دیدگاه رشدی-شناختی ژان پیاژه

در پژوهش حاضر، محتوای تصویری بیست کتاب الفباآموز از دهه ۶۰ به بعد که به روش نمونه گیری تصادفی هدفمند انتخاب شده ، بر اساس دیدگاه رشدی-شناختی ژان پیاژه و به شیوه توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. گردآوری داده ها با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحلیل داده ها به صورت کیفی انجام گرفته است. استاندارد کیفی بالاتر در تصویرگری و چاپ، گزینش تصویرگران حرفه ای، وجود ناشران معتبرتر نسبت به ناشران دیگر، کاربرد و فروش بالای این کتاب ها براساس دفعات تجدید چاپ، معیار انتخاب آن ها از میان تعداد بسیار زیاد کتاب های الفباآموز موجود در بازار بوده است. هدف از این پژوهش، شناخت مولفه های مناسب تصویرگری در آموزش الفبا به کودکان رده سنی مذکور براساس نظریه ی رشدی-شناختی پیاژه است و پرسش هایی که مطرح می شود این است که مولفه های مناسب در آموزش الفبا به کودکان مذکور براساس آن نظریه چیست و تصویرسازی آموزشی الفبای فارسی برای کودکان آن رده سنی با چه شیوه و تکنیکی مناسب است؟ از نگاه پیاژه، «بازی» و جست وجو در محیط، فعالیت اکتشافی و ایجاد تعادل بین دو فرایند درون سازی و برون سازی در یادگیری نقش اساسی دارند و می توان از «بازی» به عنوان فرصتی مناسب برای آموزش، تمرکز و تمرین مهارت های مختلف استفاده کرد. با تحلیل و نقد الفباآموزها بر مبنای مولفه بازی، فعالیت اکتشافی و رفتارهای رفت و برگشتی که زیرمجموعه بازی هستند، و نیز بررسی کیفیت مولفه های تصویرسازی در یادگیری فعال مشخص گردید که تعداد محدودی از الفباآموزها با دیدگاه رشدی-شناختی و استانداردهای تصویری مربوطه همخوانی دارند و بیشتر نمونه های تصویری در سطح متوسط و تعدادی نیز در سطح ضعیف قرار دارند. این امر دلالت بر وجود کاستی هایی در تصویرگری آموزشی الفبای فارسی و عدم توجه کافی به مقوله تصویرسازی الفباآموزها دارد.

کلیدواژه ها:

تصویرسازی آموزشی ، الفباآموز ، رشدی -شناختی ، بازی ، پیاژه