ارزیابی و تحلیل وضعیت پایداری در محلات تاریخی شهری مطالعه موردی: محلات تاریخی منطقه ۸ کلان شهر تبریز

تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت پایداری در منطقه تاریخی – فرهنگی ۸ تبریز کلان شهر تبریز صورت گرفته است. پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جامعه این پژوهش ساکنین محلات مختلف منطقه هشت تبریز بوده که با استفاده از فرمول کوکران و به روش طبقه بندی تصادفی ساده، ۳۷۵ نفر از افراد بالای ۱۵ سال به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. روایی پرسشنامه توسط کارشناسان مورد تائید قرار گرفته و پایای بخش های مختلف پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ ۸۷۶/۰ الی ۸۸۱/۰ به دست آمد. برای ارزش گذاری متغیرها از تاپسیس فازی، برای ارزیابی وضعیت پایداری از مدل بارومتر پایداری و برای استنباط و آزمون پذیری داده ها از آزمون های آماری و برای ترسیم نقشه از نرم افزار GIS استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده محله بازار به عنوان پایدارترین محله و محله تپلی باغ- دمشقیه به عنوان ناپایدارترین محله منطقه هشت کلان شهر تبریز هستند. همچنین در میزان پایداری محلات شش گانه واقع در منطقه هشت تبریز، پایداری اقتصادی دارای بیشترین میزان اثرگذاری مثبت و پایداری زیست محیطی دارای کمترین میزان اثرگذاری مثبت بوده است. وضعیت مناطق ازنظر رفاه انسانی و رفاه اکوسیستمی نیز به ترتیب برابر با ۵۸۵/۰ و ۵۴۲/۰ بوده است. نتایج آزمون های T تک نمونه ای نیز نشان داد که مطابق نتایج بارومتر پایداری به ترتیب ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی قرار دارند. آزمون های توکی و شفه نیز شکاف پایداری بین ابعاد مختلف پایداری را اثبات نمود. درنهایت برای بهبود وضعیت پایداری بهتر است توجه مدیران شهری بر ارتقای شاخص های زیست محیطی در محلات هسته مرکزی شهر باشد.

کلیدواژه ها:

بافت تاریخی ، محلات شهری ، بارومتر پایداری ، کلان شهر تبریز.