طراحی مدل مدیریت پسماند جامد شهری با استفاده از رویکرد کیفی (مطالعه موردی: شهرستان اسلامشهر)

با توجه به این که یکی از عوامل تاثیرگذار بر ناپایداری توسعه ی شهری، ضعف در مدیریت پسماندهای شهری است، انجام یک برنامه ریزی و مدیریت صحیح اقتصادی و زیست محیطی در چهارچوب طرح مدیریت پسماند ضروری می باشد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل مدیریت پسماند جامد شهری در شهرستان اسلامشهر انجام گرفت. این پژوهش از نوع کیفی و از نظر روش اجرا، تحلیل محتوای مضمونی است. جامعه ی آماری پژوهش از کارشناسان و مدیران شهرداری شهرستان اسلامشهر با بیش از ۱۰ سال سابقه ی کار تشکیل شده و ابزار پژوهش مصاحبه ی نیمه ساختار یافته بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی استفاده شد. تعداد نمونه نیز بر اساس اصل اشباع نظری، ۲۱ نفر در نظر گرفته شد. برای افزایش اعتبار علمی نتایج، از دو روش زاویه بندی و کنترل اعضا استفاده شد. در نتیجه تحلیل داده ها، ۱۲۸ کد اولیه، ۳۴ مضمون پایه،  ۶ مضمون سازمان دهنده و ۱ مضمون فراگیر احصا شد. براساس نتایج تحقیق، مدل مدیریت پسماند جامد شهری  شامل ۶  مضمون سیاستگذاری کاهش تولید پسماند، فرهنگسازی تفکیک و ذخیره پسماند، اصلاح ساختار جمع آوری پسماند، مکانیزه نمودن حمل و نقل پسماند، توسعه ی بازیافت پسماند و بهینه سازی دفع پسماند می باشد. در انتها بر اساس تحلیل شبکه ی مضامین احصایی، مدل مناسب جهت ارتقای کیفیت مدیریت پسماند جامد شهری در شهرستان اسلامشهر ارائه گردید.

کلیدواژه ها:

مدیریت پسماند ، محیط زیست ، تحلیل محتوای مضمونی ، شهرستان اسلامشهر