تاب آوری کالبدی مسکن در برابر زلزله (محلات منطقه ۵ کلانشهر تهران)

افزایش جمعیت شهرنشین در سراسر جهان همراه با مخاطرات اجتماعی و طبیعی بسیاری است . دولت ها برای مقابله با این مخاطرات نیاز به برنامه ریزیهای کارآمد دارند تا از آسیب های جبرانناپذیر جلوگیری کنند. زمین لرزه، به عنوان یکی از غیرقابل پیش بینی ترین بلایای طبیعی ، تاثیر مستقیم بر مسکن و ساختار شهری دارد. استقرار مناسب و ساختار فیزیکی و کالبدی در مناطق زلزله خیز می تواند آسیب پذیری شهرها را کاهش دهد. بهبود کیفیت ساخت وساز، استفاده از مصالح استاندارد، بازسازی ساختمانهای فرسوده، ایجاد سازههای مقاوم در برابر زلزله ، توسعه شبکه ارتباطی و بهسازی زیرساخت های شهری از جمله راهکارهای پیشنهادی برای کاهش آسیب پذیری در برابر بلایای طبیعی هستند. در ایران، بافت های ناکارآمد شهری به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی ، کالبدی، عملکردی و زیست محیطی ، چالش های اساسی مدیریت شهری و نظام شهرسازی محسوب می شوند و تهدیدی جدی برای شهرها به شمار می روند. تهران، پایتخت ایران با جمعیتی بیش از ۸ میلیون نفر، به دلیل آمادگی ضعیف در برابر بلایای طبیعی و نبود امکانات واکنش موثر در شرایط اضطراری، یکی از آسیب پذیرترین مناطق شهری جهان در برابر زلزله احتمالی شناخته می شود. این پژوهش به بررسی محله های منطقه ۵ کلانشهر تهران می پردازد، چرا که بخش اعظمی از آن فرسوده است . در این تحقیق ، از روش توصیفی -تحلیلی استفاده شده است . ابتدا با مرور پژوهش های پیشین ، معیارهای اساسی شناسایی و با استفاده از مدل ANP وزندهی شدند. اوزان نهایی بر اساس تاثیر معیارها مشخص و در جدولی ذکر شده است . در مرحله بعد، برای هر یک از معیارها، نقشه ای رسم و اوزان نهایی در هر لایه اعمال شد. نهاتای با تلفیق لایه ها، نقشه نهایی تاب آوری محلات شهری منطقه مورد مطالعه به دست آمد.

کلیدواژه ها:

تاب آوری کالبدی ، زلزله ، مسکن ، برنامه ریزی شهری ، مخاطرات طبیعی