سیاست های زمین داری حکومت قاجاریه در زنجان براساس نظریه دولت پاتریمونیال ماکس وبر

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 51

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUT-14-2_004

تاریخ نمایه سازی: 3 مهر 1403

چکیده مقاله:

در سال های مشروطه ولایت خمسه با مرکزیت زنجان از کانون های بحرانی کشور بود و به دلیل نزدیکی به شهرهای تهران و تبریز، سال های ناآرامی را سپری کرد. در این بین علاوه بر بحران های سیاسی در کشور، دشمنی خوانین خمسه (جهانشاه خان امیرافشار و ذوالفقارخان اسعدالدوله) بر سر تصاحب زمین های یکدیگر، نابسامانی های فراوانی را در سطح جامعه موجب گردید. این ستیزه ها بی تاثیر از سیاست های زمین داری دولت قاجاریه در دوره های ناصری و مظفری نبود. بنابراین مسئله اساسی این تحقیق، نسبت الگوی حکمرانی دولت قاجارها با رقابت ها و ستیزه های خوانین زمیندار زنجان بر اساس نظریه دولت پاتریمونیال ماکس وبر است. به نظر می رسد با توجه به تداوم ساختار سیاسی قاجاریه و گسترش دستگاه دیوان سالاری قاجار ها تا اواخر دوره ناصری، شاه در نقش حاکم پاتریمونیال، با توجه به سلطه سنتی و اختیارات نامحدود و نابسامانی های اقتصادی و سیاسی کشور، با فروش املاک خالصه و افزایش تیول در ایران، زمینه لازم را برای رقابت ها و اقتدار زمین داران فراهم ساخت. تداوم این سیاست های دولت قاجاریه در سال های منتهی به انقلاب مشروطه، موجب افزایش نفوذ زمین داران شد و با عنایت به ناکارآمدی نهادهای عصر مشروطه در رفع بحران زمینداری در مناطق مختلف کشور، مشکلات فزاینده ای در سال های بعد به وجود آورد. مقاله حاضر با گردآوری داده های کتابخانه ای و اسنادی، به شیوه توصیفی_تبیینی موضوع را مورد بررسی قرار داده است.

نویسندگان

حسن رستمی

دکتری رشته تاریخ ایران بعد از اسلام.، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

عباس قدیمی قیداری

استاد گروه تاریخ، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز.، تبریز.، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آدمیت، فریدون (۱۳۸۵). اندیشه ترقی و حکومت قانون عصر سپهسالار. ...
  • احتشامالسلطنه، محمود (۱۳۹۲). خاطرات احتشامالسلطنه. بهکوشش محمدمهدی موسوی. تهران: زوار ...
  • اسناد انجمن تاریخ و فرهنگ زنجان (۱۴۰۰). اسناد دوره قاجار ...
  • اشرف، احمد (۱۳۴۶). جامعهشناسی سیاسی ماکس وبر. مجله سخن، ۱۷ ...
  • (۱۳۹۳). نقد و نظری در علوم انسانی و اجتماعی. بهاهتمام ...
  • اشرف، احمد و بنوعزیزی، علی (۱۳۸۸). طبقات اجتماعی، دولت و ...
  • اداره اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه(استادوخ) (۱۳۳۵ق). توقیف ...
  • (۱۳۳۷ق). شکایت روستاییان از امیرافشار. شماره سند ۲۱-۲۰P-۲۵K- ۱۳۳۷GH ...
  • سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(ساکما) (۱۳۰۷). ماموریت امیرافشار و ...
  • (۱۳۲۵). ماموریت امیرافشار در زنجان. شماره سند ۰۰۵۵۳۶/ ۲۹۳. ...
  • (۱۳۱۵-۱۳۲۷). اسناد روستای خویین. شماره سند ۰۰۲۱۵۳/۲۹۸. ...
  • (۱۳۲۷). تلگراف اهالی خمسه به دولت. شماره سند ۰۰۷۱۱/ ۲۱۰. ...
  • (۱۳۲۷). شکایت اهالی خمسه از امیرافشار. شماره سند ۰۰۴۵۸۲/۲۹۸. ...
  • (۱۳۲۸). عرایض اهالی صائین قلعه و نصیرآباد. شماره سند ۵۰۵۰۱۸۰-۰۲۱۶۱۳. ...
  • (۱۳۲۸). گزارش آصف الدوله. شماره سند ۰۰۲۶۱۲/۲۱۰. ...
  • (۱۳۲۹). مکاتبه جهانشاهخان با سالارالدوله. شماره سند ۰۰۲۶۹۶/۲۹۳. ...
  • (۱۳۲۹). تبعید مخالفان مشروطه زنجان. شماره سند ۰۰۲۶۳۸/۲۹۰. ...
  • (۱۳۳۷). لزوم خاتمه منازعههای خوانین. شماره سند ۰۰۴۹۳۷/۲۹۳. ...
  • (۱۳۴۵). عدم ارجاع اوامر به اسعدالدوله. شماره سند ۶۸۳۵۱/۳۱۰ ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن (۱۳۵۰). خاطرات اعتمادالسلطنه. بهکوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر. ...
  • (۱۳۵۷). خلسه. بهکوشش محمود کتیرایی. تهران: توکا ...
  • امینالدوله (۱۳۷۰). خاطرات سیاسی امینالدوله. بهکوشش حافظ فرمانفرمائیان. تهران: امیرکبیر ...
  • بشیریه، حسین (۱۳۸۹). جامعهشناسی سیاسی. تهران: نی ...
  • بندیکس، رونالد (۱۳۸۲). سیمای ماکس وبر. مترجم محمود رامبد. تهران: ...
  • پارکین، فرانک (۱۳۸۴). ماکس وبر. ترجمه شهناز مسمیپرست. تهران: ققنوس ...
  • پطروشفسکی، ا.پ، کارل یان، جان ماسون اسمیت(۱۳۶۶). تاریخ اجتماعی-اقتصادی در ...
  • ترنر، برایان (۱۳۷۹). ماکس وبر و اسلام. ترجمه سعید وصالی. ...
  • جهانشاهلو، قاسم (۱۳۹۹). تاریخ افشاریه. بهکوشش محسن میرزایی. تهران: شیرازه ...
  • رضایی، امید (۱۳۹۸). فهرست مجموعه قبالههای اسناد محاکم شرع فارس ...
  • روزنامه اطلاعات؛ ۲۸ هزار روز تاریخ ایران و جهان (۱۳۸۱). ...
  • روزنامه ایران (۱۷شعبان ۱۳۲۵). والیگری فخرالملک. سال ۶۰. شماره ۱۱. ...
  • روزنامه ایراننو (۲۳ذیحجه ۱۳۲۷). وقایع زنجان. سال اول. شماره ۹۵. ...
  • روزنامه برق (۲۰ذیحجه ۱۳۳۱). اخبار زنجان. سال پنجم. شماره ۱۲. ...
  • روزنامه حبلالمتین تهران (۱۴ربیعالثانی ۱۳۲۵). اخبار داخله. سال اول. شماره ...
  • (۹رمضان ۱۳۲۵). مذاکرات مجلس. سال اول. شماره ۱۴۴. ۳-۴. ...
  • (۱۹شوال ۱۳۲۵). مکتوب زنجان. سال اول. شماره ۱۷۱. ۳-۴. ...
  • (۱۹ذیقعده ۱۳۲۵). خمسه، سال اول. شماره ۱۸۹. ۶. ...
  • (۸ذیحجه ۱۳۲۵). لایحه انجمن طلاب. سال اول. شماره ۲۰۵. ۳. ...
  • (۲۴ذیحجه ۱۳۲۵). مکتوب شهری. سال اول. شماره ۲۱۰. ۳-۴ ...
  • روزنامه صبح صادق (۹رمضان ۱۳۲۵). اخبار مجلس و مکتوب خمسه. ...
  • (۸ذیقعده ۱۳۲۵). مکتوب خمسه. سال اول. شماره ۱۹۵. ۲. ...
  • (غرهذیحجه ۱۳۲۵). مکتوب شهری. سال اول. شماره ۲۰۹. ۳-۴. ...
  • (۹ذیحجه ۱۳۲۵). اخبار مجلس. سال اول. شماره ۲۱۵. ۲. ...
  • (۱۳محرم ۱۳۲۶). از زنجان به تهران. سال دوم. شماره ۶، ...
  • روزنامه مجلس (۶رمضان ۱۳۲۵). زنجان. سال اول. شماره ۱۹۴. ۳-۴. ...
  • (۲۷شوال ۱۳۲۵). تظلمات. سال اول. شماره ۲۲۱. ۱-۲ ...
  • زنجانی، ابراهیم (۱۳۹۳). خاطرات شیخ ابراهیم زنجانی. بهکوشش غلامحسین میرزاصالح. ...
  • سالور، قهرمان میرزا (۱۳۷۴). روزنامه خاطرات عینالسلطنه، جلد دوم، تهران: ...
  • سپهر، محمدتقی (۱۳۴۴). ناسخ التواریخ. جلدهای یکم و دوم. بهتصحیح ...
  • سرجان ملکم (بیتا). تاریخ ایران. ترجمه میرزاحیرت. تهران: سعدی ...
  • سیف، احمد (۱۳۸۷). قرن گمشده «اقتصاد و جامعه ایران در ...
  • صدقی، ناصر (۱۳۸۷). تحلیلی بر سیاست های اقتصادی دولت سلجوقی ...
  • عیسوی، چارلز (۱۳۶۲). تاریخ اقتصادی ایران. ترجمه یعقوب آژند. تهران: ...
  • فرامین شاهی در دوره قاجار «دارالسعاده زنجان» (۱۳۹۴). بهکوشش پرستو ...
  • فروند، ژولین (۱۳۸۳). جامعهشناسی ماکس وبر. ترجمه عبدالحسین نیکگهر. تهران: ...
  • فوران، جان (۱۳۹۲). مقاومت شکننده «تاریخ تحولات اجتماعی ایران از ...
  • کاظمزاده، فیروز (۱۳۹۴). روس و انگلیس در ایران. ترجمه منوچهر ...
  • کتاب نارنجی «اسناد سیاسی وزارت امور خارجه روسیه درباره رویدادهای ...
  • کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (کمومامشا) (۱۳۲۵ق). ...
  • مجلس، شماره سند ۱۰۴۶۰- ۰۲۱۶۱۳. ...
  • (۱۳۲۳). شکایت روستاییان خویین از ذوالفقاریها. شماره سند ۰۲-۰۰۰۰۱۵-۱۷۹۱۰ ...
  • کرمانی، مجدالاسلام (۱۳۹۷). تاریخ انحطاط مجلس. تهران: آشیان ...
  • کسروی، احمد (۱۳۳۵). شرح زندگانی من«دوره کامل». تهران، بنیاد. ...
  • (۱۳۸۳). تاریخ مشروطه ایران. چاپ بیستم. تهران: امیرکبیر ...
  • لمبتن، آ ک س (۱۳۷۵). ایران عصر قاجار. ترجمه سیمین ...
  • (۱۳۷۷). مالک و زارع در ایران. ترجمه منوچهر امیری. تهران: ...
  • لمبتون، آن (بیتا). اوضاع اجتماعی ایران در عهد قاجاریه. ترجمه ...
  • مذاکرات مجالس اول (۱۳۹۴). تهران: کتابخانه موزه و مرکز اسناد ...
  • میرزاصالح، غلامحسین (۱۳۸۴). مذاکرات مجلس اول. تهران: مازیار ...
  • وبر، ماکس (۱۳۹۵). اقتصاد و جامعه. مترجمان مهرداد ترابینژاد و ...
  • ولی، عباس (۱۳۸۰). ایران پیش از سرمایهداری. تهران: مرکز ...
  • همایونفرخ، رکنالدین (۱۳۲۳). خویین خونین. تهران: داد- امیریه ...
  • یزدانی، سهراب (۱۴۰۱). روستاییان و مشروطیت ایران. تهران: ماهی ...
  • Balek, Stephen p. (Nov, ۱۹۷۹). The patrimonial Bureaucratic Empire of ...
  • Chang, M. G. (۲۰۰۷). A court on horseback imperial touring ...
  • Sheykholeslami, A. Reza. (۱۹۹۷). The structure of centeral Authoriyy in ...
  • نمایش کامل مراجع