گزارش خسارت پروانه برگ خوار (Apopestes spectrum (Lep.: Erebidae بر روی درختچه آمودندرون

گونه گیاهی آمودندرون Ammodendron persicum با نامهای محلی دیودال، چوب آتش، چراغ چوب، شن درخت، درخت شنی و خار گرگ موسوم است. این گونه از زیر تیره پروانه آساها و متعلق به تیره بقولات (Fabacea = Leguminosae) می باشد. آمودندرون در ایران عمدتا در منطقه زیرکوه قائن و به صورت محدود در منطقه گزیک بیرجند و خاش رویش دارد (توکلی، ۱۳۸۲). طی بازدیدی که در اواخر فروردین ماه سال ۱۳۸۵ از رویشگاه آمودندرون واقع در زیر کوه قائن بعمل آمد، فعالیت تعداد قابل توجهی از لاروهای یک آفت برگ خوار روی این گیاه مشاهده گردید که در مرحله سن آخر لاروی و تعدادی نیز در حال تشکیل پیله های شفیرگی بودند. این حشره پس از تغذیه کامل از برگهای دیودال در انتهای سرشاخه ها با تنیدن تارهای سفید رنگی بدور خود، گلها و برگهای انتهای سرشاخه ها را بهم چسبانده و در بین آنها تبدیل به شفیره می شود. حداکثر تعداد لارو مشاهده شده بر روی یک درختچه آمودندرون ۳۱ عدد شمارش گردید. نمونه های لارو و پیله های شفیرگی جهت پرورش آزمایشگاهی جمع آوری گردید. در آزمایشگاه حشرات کامل در مورخ ۱۲/ ۲/ ۱۳۸۵ ظاهر شدند. نمونه های حشرات کامل این آفت جهت شناسایی به بخش تحقیقات رده بندی حشرات موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور ارسال گردید و تحت نام علمی Apopestes spectrum (Esper, ۱۷۸۷) (Lep.: Erebidae) شناسایی گردید. توضیح اینکه این گونه قبلا جزء خانواده یNoctuidae  و زیر خانوادهCatocalinae  بوده است. گیاهان مختلف از تیره یFabaceae  مانند Genista pilosa،  Cytisus scopariusو  Spartium junceum  به عنوان میزبان های این آفت نامبرده شده اند. بررسی منابع علمی موجود مشخص نمود که این آفت در کشورهای شرق آسیا، هندوستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ... انتشار دارد. شایان ذکر است که در بررسی منابع انجام شده، گزارش خسارت این آفت بر روی آمودندرون تاکنون ذکر نشده است و این اولین گزارش از خسارت این آفت بر روی آمودندرون در ایران می باشد.

کلیدواژه ها:

Apopestes spectrum ، آمودندرون ، برگ خوار ، خسارت