بررسی و پیش بینی وضعیت خشک سالی در مناطق زاگرسی بر اساس شاخص های سنجش ازدور و مدل های گردش عمومی جو در دوره ۲۰ ساله

خشک سالی در زاگرس که یکی از مهم ترین اکوسیستم های ایران می باشد چالشی بزرگ است. سنجش از دور در پایش و مدیریت منابع طبیعی کاربردی کم نظیر دارد. هدف این مطالعه بررسی و تحلیل وضعیت خشکسالی در زاگرس میانی و جنوبی براساس مدل های گردش عمومی جو و شبکه عصبی در ارتباط با شاخص های سنجش دوریNDVI ، VCI، TCI ، VHI ، DDI ، EVI ، NDWI و SAVI می باشد. برای بررسی روند خشکسالی و پیش بینی آن از تصاویر سری زمانی ماهواره مودیس در دوره زمانی ۲۰ ساله استفاده شد. نخست شاخص های مذکور از محصولات MOD۰۲۱KM سنجنده Terra طی سالهای۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ تولید شدند و به کمک مدل های آماری– دینامیکی MP۵ تحت سناریوهای RCP ۲.۶، RCP ۴.۵ و RCP ۸.۵ طی دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۹ و شبکه عصبی و شاخص های سنجش از دوری میزان بارش برآورد شد. وضعیت خشکسالی به صورت ۲ دوره، بر اساس روش SPI برای ۲۰ سال وضعیت موجود (۲۰۱۹ – ۲۰۰۰) و بر اساس سناریوهای RCP و روش های سنجش از دور و شبکه های عصبی برای ۲۰ سال آینده (۲۰۳۹ – ۲۰۲۰) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از ترسالی شدید و بسیار شدید در دوره ۲۰۱۹ – ۲۰۰۰ و دوره ی ۲۰ سال آینده در نواحی مرتفع منطقه می باشد. همچنین تحلیل فضایی و پیش بینی خشکسالی ها نشان دهنده الگوی نامنظمی در همه ی شاخص ها بوده و تنها در شاخص های NDVI و SAVI تحلیل فضایی خشکسالی ها توانسته است الگوی نسبتا منظمی را ارائه کند

کلیدواژه ها:

مدل آماری – دینامیکی ، خشکسالی ، مدل گردش عمومی جو ، شاخص های سنجش از دوری ، زاگرس