مکانیابی و اولویت بندی محل مناسب احداث آب بندان با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (منطقه شمال شهر گرگان)

به منظور انتخاب مکان های مناسب جهت احداث آب بندان، برای ذخیره سازی و تامین آب بخش کشاورزی، پرورش ماهیان گرم آبی و هم چنین تغذیه مصنوعی آب های زیرزمینی در دشت شمال شهر گرگان، از تلفیق سامانه های تصمیم گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. بدین ترتیب که برای مکان یابی آب بندها از مدل بولین و جهت اولویت­ بندی از فرآیند تحلیل سلسه مراتبی و کپلند استفاده شد. در ادامه با استفاده از گوگل ارث هفت محور مناسب برای احداث آب بندان در مناطق پتانسیل­دار تعیین شد. در نهایت این مکان ها با استفاده از روش­فرآیند تحلیل سلسه مراتبی و کپلند و بر اساس معیارهای اصلی و زیرمعیار ها اولویت بندی شد، نتایج نشان داد که در مقایسه معیار ها با ضریب سازگاری (۰۳/۰)، معیار آب و هواشناسی در نتیجه با وزن (۳۱۵/۰) به عنوان معیار برتر و زیرمعیار بارندگی با وزن (۴۸۵/۰) معیار برتر آب و هواشناسی با ضریب سازگاری (۰۳/۰) و زیرمعیار شیب منطقه با وزن (۳۹۴/۰) بالاترین معیار زمین ریخت شناسی با ضریب سازگاری (۰۳/۰) و زیرمعیار منابع قرضه با وزن (۴۱۰/۰) بالاترین معیار اقتصادی و اجنماعی با ضریب سازگاری (۰۰۴/۰) و زیرمعیار حجم نیاز آبی گیاهان با وزن (۷۱۰/۰) بالاترین معیار کشاورزی با ضریب سازگاری (۰۰۴/۰) و زیرمعیار هزینه ساخت آب بندان با وزن (۳۴۹/۰) بالاترین معیار فنی ساخت با ضریب سازگاری (۰۰۷/۰) شناخته شده اند. با تلفیق لایه های اطلاعاتی با یکدیگر، محدوده های مناسب به عنوان مکان احداث آب بندان انتخاب شده اند. یافته های این تحقیق نشان داد که با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و سامانه پشتیبان تصمیم گیری و به کارگیری همزمان روش تحلیل سلسله مراتبی به عنوان ابزاری توانمند و انعطاف پذیر برای کاستن از پیچیدگی های موجود در شناسایی محورهای مناسب به همراه بازدیدهای میدانی نقش موثری در افزایش دقت، کاهش هزینه و تعیین مکان مناسب احداث آب بندان برخوردار هستند.

کلیدواژه ها:

Analytic Hierarchy Process ، geographic information systems ، multi-criteria decision making ، sealing systems ، آب بندان ، تحلیل سلسله مراتبی ، سامانه های تصمیم گیری چندمعیاره ، سامانه های اطلاعات جغرافیایی