آنالیز روند جهانی تحقیقات زعفران (.Crocus sativus L) در بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳

زعفران (Crocus sativus L.) یکی از محبوب ترین گیاهان سنتی و گران ترین ادویه جهان است. تولید جهانی زعفران ۴۱۸ تن در سال، در ۱۲۱۳۳۸ هکتار برآورد شده است. این ادویه به دلیل داشتن سه ترکیب فعال زیستی اصلی: کروسین، پیکروکروسین و سافرانال برای سلامتی انسان مفید است. در سال های اخیر علاوه بر تحقیقات متعدد پیرامون اثرات متعدد دارویی، با توجه به کاهش تولید آن، پژوهش ها پیرامون عوامل موثر بر تولید زعفران افزایش یافته است. درنتیجه، انجام یک تحلیل بیبلیومتریک از انتشارات مذکور، این پتانسیل را دارد که بینش هایی در زمینه های مورد علاقه فعلی و روندهای بالقوه برای تحقیقات آینده به دست دهد. هدف از این پژوهش، آشکارسازی موضوعات پژوهشی حوزه زعفران در پایگاه WoS طی بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ است که با بهره مندی از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل ۳۹۳۶ مقاله است. تحلیل داده ها و ترسیم ساختار فکری دانش نیز با استفاده از نرم افزارهای مجموعه R Biblioshiny و VOSviewer انجام شد. نشریه Acta Horticulturae با ۲۱۶ سند منتشرشده، در انتشارات برای تحقیقات زعفران محبوب ترین بودند، درحالی که نشریه Chemistry انجمن شیمی امریکا بیشترین استناد را داشت. تجزیه و تحلیل علم سنجی، مولدترین کشورها را مشخص کرد و ایران با ۱۰۱۵ انتشارات تک کشوری (SCP)، ۱۵۵ انتشارات چند کشوری (MCP) و بالاترین فراوانی ۲۹۷/۰ در صدر قرار داشت. بر اساس پژوهش حاضر، موضوعات تحقیقاتی پیرامون زعفران که اخیرا بیش از پیش روند شده و می تواند به عنوان مبنایی برای تحقیقات نویسندگان قرار گیرد، شامل آنتی اکسیدان، آزمایش دوسوکور (پزشکی)، تنش اکسیداتیو، التهاب، دیابت نوع ۲، اختلال افسردگی اساسی (ماژور)، آلفا آمیلاز، اسیدهای چرب می باشند. این مطالعه پیوند همکاری ها و پیشرفت های علمی و روندهای همکاری علمی را برجسته می کند و به عنوان مدلی برای نشان دادن جهت های تحقیقاتی نوظهور در حوزه زعفران عمل می کند.

کلیدواژه ها:

بیبلیومتریک ، تحقیقات نوظهور ، مدیریت دانش ، نقشه همکاری