بررسی شیوه پیوند «متن و شبکه» در قصه حمزه (تحریر کهن حمزه نامه)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 99

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLSS-57-1_006

تاریخ نمایه سازی: 24 شهریور 1403

چکیده مقاله:

مقاله حاضر، تاملی در متن «قصه حمزه» (تحریر کهن حمزه نامه) و نسبت آن با شبکه متون عیاری پهلوانی است. از یکجانب، کوشیده ایم با تمرکز بر شکل متن موجود و شیوه محاکات در آن، مختصات اشکال متقدم و ناموجود آن را دریابیم و از جانبی دیگر، تلاش کرده ایم شیوه اتصال فرم این قصه به زمینه اجتماعی را نشان دهیم. این اتصال را با بحث در باب ایده های پیشینی و شبکه تخیل روایی پیگیری کرده ایم. برای این منظور، چهار مساله را در نسبت با یکدیگر بررسی کرده ایم: نسبت حمزه بن عبدالمطلب قصه با حمزه آذرک؛ کلی گویی در محاکات و ضعف در دراماتیزه کردن قصه و تکرارهای روایی کم جاذبه؛ ردپای اشکال ناموجود قصه به قراین متن موجود و ناهمگونی و ناهماهنگی روایی آن و اتصال ایده های پیشینی و الگوی زیرساختی این متن با شبکه متون عیاری پهلوانی و تفاوت آن با متون دیگر در روساخت روایت و شیوه اجرا. در «قصه حمزه» چند ایده پیشینی ، بازنمایی و انضمامی شده اند: «هماهنگ شدن جهان»، «سازگاری پدران و پسران»، «طلب معشوق از سرزمین بیگانه»، «محوریت شاه/پهلوان در نظم اجتماعی»، «ورود تفکر عامه در روایت رسمی در قالب عنصر عیار»، «فهم ناشدگی مناسبات عینی و واقعی اقتصادی» و «ارجاع به زمان و مکان دیگر به منظور مصون ماندن از اعمال قدرت». علیرغم اتصال شبکه ای «قصه حمزه» با دیگر متون عیاری پهلوانی، و هماهنگی آنها در انضمامی کردن ایده های مشترک پیشینی، این قصه در تنظیم و پرداخت روساخت و در شیوه اجرای مولفه های روایی، اختصاصاتی ویژه دارد.

نویسندگان

فواد مولودی

استادیار زبان و ادبیات فارسی. گروه مطالعات ادبی. پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت). تهران. ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آیدنلو، س. (۱۳۹۰). فرضیه ای درباره مادر سیاوش، در کتاب ...
  • ابن اثیر، ع. (۱۴۰۹ ق). اسدالغابه فی معرفه الصحابه، جلد ...
  • ابن حبیب، م. (۱۴۰۵ ق). کتاب المنمق فی اخبار قریش، ...
  • ابن سعد، م. (۱۴۱۰ ق). الطبقات الکبری، جلد ۵، دارالکتب ...
  • ابن هشام. (۱۳۷۵ ق). السیره النبویه، جلد ۱، تحقیق مصطفی ...
  • اصفهانی، ا. (۱۳۶۸ ق). مقاتل الطالبین، چاپ احمد صقر ...
  • افشاری، م. (۱۳۸۸). فیروزشاه نامه (دنباله داراب نامه بر اساس ...
  • ایوتادیه، ژ. (۱۳۹۰). جامعه شناسی ادبیات و بنیان گذاران آن، ...
  • باختین، م. (۱۳۷۳). درباره رابطه زیربنا و روبناها، در کتاب ...
  • تاریخ سیستان. (۱۳۸۱). از مولف ناشناس ( تالیف در حدود ...
  • جعفری قنواتی، م. (۱۳۹۳). مدخل «باران خواهی»، در دانشنامه فرهنگ ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۸۸). یکی داستان است پر آب چشم. ...
  • خالقی مطلق، ج. (۱۳۹۷). نظری درباره هویت مادر سیاوش، در ...
  • ذکاوتی قراگوزلو، ع. (۱۳۹۲). رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار، ...
  • ژیمنز، م. (۱۳۹۳). زیباشناسی چیست؟ (م، ر، ابوالقاسمی، مترجم)، ماهی ...
  • سرکاراتی، ب. (۱۳۷۸). پری، تحقیقی در حاشیه اسطوره شناسی تطبیقی، ...
  • شعار، ج. (۱۳۴۷). قصه حمزه، مقدمه مصحح، انتشارات دانشگاه تهران ...
  • صفا، ذ. (۱۳۹۱). تاریخ ادبیات در ایران، جلد ۱، چاپ ...
  • طبری، م. (۱۳۸۷ ق). تاریخ طبری، جلد ۵، تحقیق محمد ...
  • عبدالبر، ی. (۱۴۱۲ ق). الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، جلد ۱، ...
  • قصه حمزه. (۱۳۴۷). از مولف ناشناس، تصحیح جعفر شعار. دو ...
  • گلدمن، ل. (۱۳۸۲). نقد تکوینی، (م، ت، غیاثی، مترجم)، نگاه ...
  • گلدمن، ل. (۱۳۹۰). جامعه شناسی ادبیات، در کتاب درآمدی بر ...
  • لارنسون، د.، و سوئینگ وود، آ. (۱۳۹۹). جامعه شناسی ادبیات، ...
  • لنار، ژ. (۱۳۹۰). جامعه شناسی ادبیات و شاخه های گوناگون ...
  • لوکاچ، گ. (۱۳۷۳). پژوهشی در رئالیسم اروپایی، )ا، اکبری، مترجم)، ...
  • لوکاچ، گ. (۱۳۸۸). رمان تاریخی، (ش، بهیان، مترجم)، اختران ...
  • مختاریان، ب. (۱۳۹۰) تهمینه (تهمیمه) کیست؟ پژوهشی در اسطوره شناسی ...
  • مزداپور، ک. (۱۳۷۱). افسانه پری در هزار و یک شب، ...
  • مزداپور، ک. (۱۳۸۳). نشانه های زن سروری در چند ازدواج ...
  • واقدی، م. (۱۴۰۹ ق). کتاب المغازی. جلد ۱، تحقیق مارسدن ...
  • همرمایستر، ک. (۱۳۹۹). سنت زیباشناسی آلمانی، (م. ر، ابوالقاسمی، مترجم)، ...
  • یعقوبی، ا. (بی تا). تاریخ یعقوبی، جلد ۲، دار صادر ...
  • Hanaway, W, L. (۱۹۷۰). Persian Papular Romances befor the Safavid ...
  • نمایش کامل مراجع