اصل انصاف در رویه های مراجع قضایی بین المللی : مورد مطالعه دیوان دائمی و بین المللی دادگستری

انصاف ازجمله مفاهیم چندلایه و پیچیده ای است که هم در دکترین ، همواره مورد بحث بوده، و هم در رویه دیوان دائمی و دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی بین المللی به کرات مورد استناد قرار گرفته است . قضات دیوان نیز در نظرات جداگانه خود به مناسبت های مختلف ، مفهوم انصاف را مورد بحث و استناد قرار داده اند. دیوان بین المللی ، با استفاده از ظرفیت قاعده سازی اصل انصاف در حل وفصل دعاوی ، نقش موثری در عینیت یافتن برخی از مصادیق انصاف در حقوق بین الملل داشته و در فرایند تفسیر، گاه از اصل کلی انصاف، استنباط های اثرگذاری انجام داده که در فهم محتوای انصاف و معیارهای حقوقی آن راهگشاست . شیوه ما در تالیف و گردآوری این پژوهش مطالعه تحلیلی توصیفی است و با استفاده از کتب ، اسناد، مقالات و اسناد حقوق مربوط به ارزیابی تحریم های یکجانبه از منظر حقوق بین الملل که در استفاده از منابع ابتدا مطالب مربوطه به دقت مورد بررسی و مطالعه واقع و آن چه قابل استفاده و انعکاس در این زمینه بوده فیش برداری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت ارائه می شود. انصاف، اصل کلی حقوقی است که مطابق ماده ۳۸ اساسنامه دیوان، به عنوان بخشی از حوزه بین الملل ، قابل اجرا و اعمال است . منظور از ظرفیتهای اصل انصاف برای قاعده سازی ، استناد و مراجعه به انصاف در همین مفهوم است . در همین راستا است که دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع بین المللی در دعاوی مختلف به اصل انصاف استناد کرده اند و در راستای ارتقای حقوق بین الملل به عنوان نظام حقوقی متوازن و منسجم برای تنظیم روابط دولتها و همزمان، تعالی و پیشرفت جامعه بشری از آن استفاده کرده اند. تحلیل مفهومی انصاف و شناسایی الزامات آن، به ویژه پویایی ذاتی آن برای قاعده پردازی ، در تفسیر و تحول حقوق بین الملل نیز نقش مهمی ایفا میکند.

کلیدواژه ها:

اصل انصاف ، مراجع قضایی ، دیوان بین المللی دادگستری ، دیوان دائمی دادگستری ، رویه های قضایی