کاستی های ناظر بر حمایت کیفری از مالکیت های ادبی و هنری در حقوق ایران

حقوق مالکیت ادبی و هنری و فکری که به آن حق مولف نیز گفته می شود حقی است که برای حفظحقوق مادی و معنوی پدیدآورنده و بهره برداری از این حقوق ایجاد شده است و به پدیدآورنده آثار اصیل وابتکاری تعلق می گیرد که از راه دانش یا هنر پدید می آید این حق با انتشار، اجرا، عرضه و پخش اثر برایصاحب آن مستقر می گردد و نقض این حقوق با ضمانت اجرای مدنی و کیفری همراه است. ثبت اثر در ایراناز شرایط شناسایی اثر و برخورداری آن از حمایت قانونی به شمار نمی آید و برای اینکه اثری قابل حمایتکیفری باشد لازم نیست که ابتدا ثبت شده و سپس پدیدآورنده بتواند از حقوق خود بر اثر حراست کند. ماده۲۱ قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۱ / ۱۰ / ۱۳۴۸ مقرر می دارد: «پدیدآورندگان می توانند اثر و نام و نشان ویژه خود را در مراکزی که وزارت فرهنگ و هنر با تعیین نوع آثار آگهی می نمایند بهثبت برساند». در حالی که ثبت الزامی اثر، به جهات متعددی به سود پدیدآورنده است، از جمله اینکه عمل ثبت، اماره شناسایی مالک اثر است و هنگامی که حقوق مادی و معنوی او در معرض تجاوز قرار می گیرد. درمقام اثبات ادعای او در دادگاه مفید است و دیگر اینکه در مواردی ثبت و تودیع اثر می تواند مبنای انتشار اثر ومدت حمایت قانونی به حساب آمده و در استیفای حقوق مادی او موثر باشد.قابل ذکر است که رسیدگی به اینجرایم با شکایت شاکی خصوصی آغاز و با گذشت او موقوف می شود و نیز در صورت ورود خسارات مادی یامعنوی به شاکی خصوصی باید توسط مرتکب جبران شود.

کلیدواژه ها:

مالکیت فکری ، حمایت کیفری ، حقوق ایران ، کاستی ها