تاثیر پروژه شهرهای فعال ایران بر توسعه ورزش همگانی ( مطالعه موردی شهر یزد )

شهر یزد به عنوان ششمین شهر میزبان در پروژه شهر فعال انتخاب گردید که در پنچ حوزه دوستدار پیاده روی ، دوچرخه سواری ، ورزش، تناسب و بازی در چهار حیطه مردم فعال، جامعه فعال، محیط فعال و سیستم فعال مورد ارزیابی قرار گرفت . روش تحقیق اجرای این پژوهش از نوع ترکیبی (کیفی _کمی ) بود. ابزارهای بخش کیفی شامل مصاحبه با مسئولان شهری ، ورزشکاران، مربیان و مردم شهر و همچنین مشاهده میدانی از طریق ارزیابان فدراسیون صورت گرفت . در بخش کمی نیز از پرسشنامه محقق ساخته نگرش نسبت به ورزش و فعالیت بدنی و همچنین چک لیست های ارزیابی استفاده شد. که ۸۶۱ نفر به عموان نمونه آماری با روش دو مرحله ای خوشه ای و تصادفی در نظر گرفته شدند. همچنین بیش از ۵۰ نقطه شهری ائم از بوستانها، زمین های بازی ، اماکن ورزشی ، باشگاهها، پیاده راهها و دوچرخه راههای شهر یزد مورد ارزیابی چک لیست های استاندارد قرار گرفتند. نتایج پروژه نشان داد که بیش از ۷۰ درصد افراد فعالیت ورزشی خود را در شرایط کرونا قطع نکرده اند که به ترتیب پیاده روی با ۶۴ درصد بیشترین فراوانی را دارد و پس از آن، دویدن و دوچرخه سواری قرار دارد. اکثر پاسخ دهندگان هدف از انجام ورزش و فعالیت بدنی را کسب سلامتی ، تناسب اندام، حفظ آرامش و کسب آمادگی جسمانی عنوان کرده اند اما تنها ۲۰ درصد فعالیت ورزشی بالای ۱۲۰ دقیقه در هفته دارند که نسبت پایینی می باشد. یافته دیگر نشان داد که حدود ۷۸ درصد آنها زیر ۲۰۰ هزار ماهانه در ورزش هزینه می کنند. نتایج نشان داد که در بین موانع عدم انجام ورزش، بیشترین درصد مربوط به کرونا می باشد و پس از آن گران بودن خدمات ورزشی و نداشتن وقت و نبود همراه را مانع انجام فعالیت بدنی منظم خود دانسته اند. وضعیت محل فعالیت بدنی نیز در شرایط کرونا نشان داد که اکثریت آنها ورزش را در خانه انجام می دهند. تصاویر نقطه گذاری زیرساخت های ورزشی شهر یزد نشان داد که سرانه های دوچرخه راه، پیاده راه، اماکن ورزشی و باشگاه های ورزشی نسبت به استانداردهای لازم پایینتر می باشند و بین مناطق پنج گانه یزد تراکم اماکن و زیرساخت ها متعادل نیست . در میان موانع ورزش در پنج حوزه شهر فعال، دیدگاه مردم یزد به ترتیب شامل بازی ، ورزش، دوچرخه سواری ، تناسب ، پیاده روی بود. همچنین سرانه بیمه ورزشی این شهر از میانگین کشوری پایینتر می باشد. بر اساس ارزیابی های به عمل آمده، شهر یزد در حوزه شهر دوستدار تناسب و دوچرخه در وضعیت نسبتا مطلوبی ارزیابی شد که نشان از اهمیت این شهر به فعالیت بدنی و دوچرخه سواری می باشدو در بخش اماکن ورزشی ، پیاده راه ها و مکان های انجام بازی نیز فعالیت های موثری انجام شده است اما برای رسیدن به حد ایده آل نیاز به برنامه ریزی مدونتری دارد. گزارش حاضر به توصیف وضعیت زیرساخت های ورزشی شهر یزد به همراه تحلیل نقاط ضعف و قوت پرداخته و در نهایت توصیه هایی را به مدیران شهری ارایه می نماید.

کلیدواژه ها:

شهرفعال ، ورزش همگانی ، یزد