تاثیرات تغییر اقلیم بر فرونشست مناطق گرم و خشک ایران

تغییر و تحول جزء جدایی ناپذیر زندگانی است ، میراث فرهنگی نیز نشانگر تاب و توان این دست ساخته های بشری در برابر گذر ایام و تحولات زمانه است . با یک نگاه عمیق و کارشناسانه ، سرعت این تغییر و دگرگونی و فرسایش به دلیل وجود عوامل مخرب بیشتر درک خواهد شد. با توجه به گسست محسوسی که میان معماری معاصر و گذشته رخ داده ، لزوم پژوهش بر این الگوهای گذشته آشکار می گردد، ضمن آنکه موجب برقراری پیوند ما با میراث نیاکانمان می شود. تغییراقلیم مبحث جدیدی است که بین دولت های مختلف پذیرفته شده است ودانشمندان برای کم کردن تاثیرات آن بر طبیعت ، زندگی شهری و میراث فرهنگی تلاش می کنند. این تغییرات در اقلیم گرم و خشک باعث طولانی شدن دوره های خشک سالی ، کم شدن بارش های فصلی و سالانه و در نتیجه از بین رفتن آسایش حرارتی می شود. همین امر در مناطق سردسیر و ساحلی باعث باران های طولانی مدت ، سیل و بهمن می شود . عمده تغییرات اقلیم در جهان به دلیل افزایش گازهای گلخانه ای، توسعه شهرنشینی ومدیریت غلط منابع طبیعی است . این تغییرات در خاورمیانه و به خصوص ایران به دلیل آلودگی بیشتر به طور قابل توجهی بیشتر است . در این پژوهش با توجه به رابطه تاثیرات اقلیمی و دوره های طولانی خشک سالی زاینده رود به بررسی نشست های اصفهان پرداخته می شود. اصفهان با وجود قرارگرفتن در اقلیم گرم و خشک ایران ، به دلیل وجود زاینده رود در مرکز شهر، در گذشته از آسایش حرارتی مطلوبی برخوردار بوده . اما با پیشرفت تغییرات اقلیمی در فلات مرکزی ایران دوره های خشک سالی زاینده رود افزایش یافته و همین امر باعث اختلال جدی در زندگی روستایی مردم این استان شده است . علل اصلی فرونشست در اصفهان به برداشت بی رویه ازسفره های آب زیرزمینی ، حفر چاه های غیرمجاز و استفاده از الگوهای نامناسب برای کشاورزی مربوط می شود.نتیجه اینکه ، این زنجیره تغییرات باعث فرونشست های خطرناکی در بخش های مختلف اصفهان به خصوص سمت شرق شده است . باتوجه به وجود بناهای تاریخی و سایت های باستانی باارزش در این استان درک و آگاهی نسبت به اثرات سوء تغییرات اقلیمی همچون فرونشست زمین به مدیریت شهری و میراث فرهنگی کمک خواهدکرد تا رویک ردهای مناسبی برای حفاظت از این آثار فرهنگی مهم اتخاذ شود.

کلیدواژه ها:

میراث فرهنگی ، تغییرات اقلیمی ، فرونشست ، اصفهان