اثر تغییرات سنجه های سیمای سرزمین بر کیفیت آب تالاب بین المللی انزلی

در مطالعه های مدیریت منابع آب های سطحی و زیرزمینی، بررسی آلودگی و گسترش آن ها در مناطق تحت تاثیر منبع آلاینده از موضوع های بسیار مهم است. یکی از اثرات محیط زیستی تغییر کاربری اراضی، تاثیر مستقیم آن بر کیفیت آب های سطحی است؛ بنابراین، دانستن چگونگی اثر الگوی مکانی و نحوه چیدمان کاربری های مختلف اراضی بر کیفیت آب به منظور تعیین بهترین فعالیت های مدیریتی بسیار حایز اهمیت است. در این راستا اثر الگوی مکانی و تغییرات شش طبقه کاربری اراضی کشاورزی و مرتع، شهر و روستا، دریا، آب، باغ وجنگل ، پوشش گیاهی سطح وکناره آب ، در مقیاس سیمای سرزمین بر کیفیت آب تالاب انزلی (یکی از مهم ترین تالاب های ایران)، مورد بررسی قرار گرفت. سنجه های سیمای سرزمین در این مطالعه شامل درصد مساحت لکه ، تعداد لکه، تراکم لکه، حاشیه کل، تراکم حاشیه، مساحت کلاس کاربری و بزرگ ترین لکه و پارامترهای کیفیت آب شامل COD، NO۳، COD، P و BOD۵ بود. پردازش تصاویر ماهواره ای در محیط IDRISI و محاسبه سنجه های مربوطه با استفاده از نرم افزار Fragstates صورت گرفت. این مطالعه در بازه ۲۸ سال (۱۳۶۴ و ۱۳۹۲) انجام شده است .نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که کیفیت آب تالاب به طور قابل توجهی از مساحت و الگوی مکانی کاربری کشاورزی و مرتع متاثر شده است. افزایش حاشیه کاربری کشاورزی و مرتع اثر منفی بر کیفیت آب بالاخص NO۳ و BOD۵ داشته است. به طورکلی نتایج حاصل از تغییرات سنجه های مذکور متناسب با پارامترهای کیفی آب، تجزیه و تخریب سیمای سرزمین تالاب بین المللی انزلی را نشان داد.

کلیدواژه ها:

کیفیت آب ، کاربری اراضی ، سنجه های سیمای سرزمین ، پوشش گیاهی ، اراضی کشاورزی ، تالاب انزلی