کمی سازی خدمت اکوسیستمی کنترل فرسایش تحت تاثیر تغییر اقلیم در حوضه آبخیز گرگا ن رود

با تشدید تخریب محیط زیست در نتیجه تقاضای روزافزون خدمات اکوسیستمی، اکوسیستم ها در آینده ای نزدیک قادر به تامین خدمات ضروری جوامع انسانی نخواهند بود. بنابراین، پیش بینی اثرات تغییر اکوسیستم بر عرضه خدمات با فرایند مدل سازی امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در این میان مدل های هیدرولوژیک از جمله SWAT به عنوان ابزاری برای کمک به تخمین خدمات اکوسیستم در حوضه های آبخیز پیشنهاد شده اند. در سال های اخیر تغییر اقلیم، خشکسالی و فعالیت های انسانی از جمله تغییر کاربری اراضی، اثرات قابل توجهی بر توان اکوسیستم ها در حفظ و نگهداشت خاک در حوضه آبخیز گرگان رود گذاشته است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف به کارگیری مدل هیدرولوژیک SWAT در کمی سازی خدمت اکوسیستمی کنترل فرسایش تحت تاثیر تغییر اقلیم در این حوضه انجام شد. به این منظور بعد از شبیه سازی جریان رودخانه و بار رسوب درگام زمانی ماهانه، از الگوریتم SUFI-۲ برای واسنجی و آنالیز عدم قطعیت از ۱۹۷۶ تا ۱۹۹۰ استفاده شد. سپس مدل برای دوره زمانی ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ اعتبارسنجی شد. حصول مقادیر ۷/۰NS= و ۶۴/۰NS= برای واسنجی جریان و رسوب ماهانه در ایستگاه قزاقلی، نشان دهنده عملکرد رضایت بخش مدل SWAT در برآورد جریان و عملکرد خوب در شبیه سازی رسوب ماهانه است. در ادامه شاخص خدمت اکوسیستمی کنترل فرسایش (ECI) به شکل مکانی کمی سازی شد. نتایج نشان داد که سطح عرضه خدمت مورد نظر به شدت تحت تاثیر شرایط اقلیمی قرار دارد و با تغییر شرایط بارشی به مقدار قابل توجه تغییر می کند. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که می توان مدل SWAT را به عنوان ابزاری ارزشمند در کمی سازی خدمات هیدرولوژیک اکوسیستم به کار گرفت، اگرچه نیازمند پردازش های پسین است.

کلیدواژه ها:

گرگان رود ، خدمات تنظیمی ، واسنجی ، عدم قطعیت ، SUFI-۲