به سوی طراحی شهری کم کربن مبتنی بر روش تحلیل یکپارچه منابع تولید کربن (مورد مطالعه: شهر سمنان)

امروزه با گسترش شهرنشینی زندگی شهرنشینان با مشکلات بسیاری ازجمله آلودگی هوا مواجه شده است. فرم شهر عامل مهمی در جهت هدایت جریان آلاینده ها به شمار می آید که این موضوع نقش طراحی شهری را در بهبود کیفیت هوا پررنگ تر نموده است. گام نخست در راستای دستیابی به مفهوم ارتباط فرم شهر و کیفیت هوا، بررسی موقعیت عناصر اصلی شهر است که نقش تعیین کننده در شکل گیری فرم شهر دارند و به علاوه در آلودگی هوا نیز تاثیر گذارند. این عناصر عبارتند از واحدهای مسکونی، واحدهای صنعتی و بزرگراه ها. از این رو در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن سمنان به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران که از لحاظ جنبه های معماری و اقلیمی همواره مورد توجه بوده است، به بررسی پیرامون میزان تولید کربن منتشر شده در این شهر از سه منظر واحدهای مسکونی، واحدهای صنعتی و وسایل نقلیه موتوری پرداخته شده است. در این راستا از میان مدل ها و ابزار تحلیلی شناسایی شده، مدل Gauss و مدل Caline۴ انتخاب شده است. با استفاده از داده های به دست آمده از مدل های مذکور میزان پراکنش گاز کربن دی اکسید از واحدهای مسکونی در محدوده مورد مطالعه و بزرگراه مجاور آن و همچنین کارخانه فروسیلیس محاسبه شده است. نتایج حاصله نشان می دهد که این شهر در محاصره واحدهای آلاینده قرار دارد و تمرکز فعالیت های صنعتی و بزرگراه ها در مجاورت شهر منجر به گسترش نفوذ کربن به مناطق مسکونی شده است. از سوی دیگر محاسبه میزان کربن انتشار یافته از مناطق مسکونی نشان می دهد که طراحی های نامتناسب با اقلیم منجر به افزایش سطح مصرف سوخت های فسیلی و به تبع افزایش سطح انتشار کربن، شده است.

کلیدواژه ها:

سمنان ، طراحی شهر کم کربن ، آلودگی هوا ، تغییر اقلیم ، فعالیت های صنعتی ، اتومبیل