تحلیل شبکه اجتماعی در راستای برنامه ریزی و مدیریت مشارکتی محیط زیست

مطالعه و شناسایی روابط بین ذی نفعان وابسته به منابع طبیعی، یکی از اصول بنیادین مدیریت مشارکتی منابع طبیعی محسوب می گردد. یکی از بهترین روش ها در مطالعه روابط اجتماعی، تحلیل شبکه اجتماعی است. روستای کلاله در ذخیرگاه زیست کره ارسباران واقع شده است و جز یکی از مناطق حساس و نادر ایران محسوب می شود. مطالعات گذشته نشان می دهند برنامه های مدیریتی که برای این منطقه تاکنون در نظر گرفته شده است مفید واقع نشده و پوشش جنگلی منطقه که مهمترین پناهگاه حیات وحش منطقه می باشد، روز به روز در حال نابودی است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل شبکه اجتماعی در سطح کلان برای برنامه ریزی و مدیریت مشارکتی جنگل های ارسباران در روستای کلاله می باشد. جهت انجام این تحقیق، بر اساس روش کمی تحلیل شبکه با استفاده از پرسش نامه تحلیل شبکه ای، پیوندهای اعتماد، مشارکت، همسایگی و خویشاوندی در بین بهره برداران روستای کلاله جمع آوری گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان داد شاخص های تراکم، اندازه، انتقال یافتگی و دوسویگی پیوندهای اعتماد و مشارکت در حد کم و خیلی کم می باشند و همچنین نتایج آماری آشکار ساخت در سطح کلان بهره برداران، پیوندهای مشارکت و همسایگی، همبستگی بالا و معنی داری نسبت به سایر پیوندها دارند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت بهره برداران روستای کلاله از نظر انسجام و پایداری در وضع مناسبی قرار ندارند و قبل از ارایه برنامه های مدیریتی، نیاز به تقویت پیوندهای اعتماد و مشارکت در این روستا می باشد.

کلیدواژه ها:

انسجام و پایداری اجتماعی ، منابع طبیعی ، مدیریت مشارکتی ، سیستم بوم شناختی- جامعه شناختی ، ذخیرگاه زیست کره ارسباران