میکرو پلاستیک ها و استرهای فتالات در شیرابه محل دفن پسماند واقع در نزدیکی خلیج فارس: وقوع، توزیع فصلی و ارزیابی خطرات اکولوژیکی

مقدمه: پسماندهای پلاستیکی در همه جا به مقدار زیاد تولید و معمولا در محل های دفن پسماند دفع می شوند؛ بنابراین شیرابهپسماند می تواند منبع ذرات میکرو پلاستیک و استرهای فتالات باشد. با توجه به اینکه این موضوع به طور گسترده مورد توجه قرارنگرفته است، در مطالعه حاضر میزان ذرات میکرو پلاستیک و استرهای فتالات در شیرابه تازه محل دفن پسماند بندر بوشهر در فصولمختلف بررسی شد.روش ها: پس از استخراج ذرات میکرو پلاستیک از نمونه های شیرابه محل دفن، ویژگی های بصری و نوع پلیمر آن ها به ترتیب با میکروسکوپ دوچشمی و دستگاه میکرو رامان تعیین شد. همچنین استرهای فتالات در نمونه های شیرابه و ذرات میکرو پلاستیکاستخراج و با استفاده از کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی آنالیز شد.یافته ها: میانگین تعداد ذرات میکرو پلاستیک و غلظت استرهای فتالات در شیرابه تازه در تمام فصول به ترتیب ۷۹/۱۶ ذره در لیتر و ۳/۲۷ میلی گرم در لیتر بود. همینین میانگین غلظت استرهای فتالات در میکرو پلاستیک ۳۳/۴۸ میکروگرم بر گرم گزارش شد. ذرات میکرو پلاستیک با اندازه بزرگتر از ۱۰۰۰ میکرومتر بیشترین فراوانی را در تمام فصول داشتند. همچنین بیشترین فراوانی شکل، رنگ و نوع ذرات میکرو پلاستیک در شیرابه به ترتیب مربوط به الیاف ، مشکی و نایلون بود. دی بوتیل فتالات و دی اتیل هگزیل فتالات غالب ترین استرهای فتالات موجود در نمونه های شیرابه بودند. نتایج این مطالعه شاخص خطر و شاخص بار آلودگی بالایی را برای ذرات میکرو پلاستیک در تمام فصول سال نشان داد. دی اوکتیل فتالات، دی اتیل هگزیل فتالات، دی بوتیل فتالات، دی ایزوبوتیل فتالات، بوتیل بنزیل فتالات و دی اتیل فتالات خطر بالایی را برای ارگانیسم های حساس نشان داد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که سطوح قابل توجهی از ذرات میکرو پلاستیک و استرهای فتالات ممکن است از طریقمحل های دفن پسماند به محیط اطرا رها شوند. محل های دفن پسماند در نزدیکی محیط های دریایی از جمله محل دفن پسماند شهربوشهر در نزدیکی خلیج فارس، می تواند منجر به مشکلات زیست محیطی جدی شود؛ بنابراین کنترل و پایش دائمی محل های دفن پسماندبه ویژه در نواحی ساحلی برای جلوگیری از آلودگی های بیشتر محیط زیست به شدت موردنیاز است.