چالش ها و راهکارهای توسعه انرژی های تجدیدپذیر در ایران

مهم ترین منابع تجدیدپذیر برای تولید برق، انرژی خورشیدی ، انرژی بادی، نیروی برق آبی ، انرژی زمین گرمایی، انرژیزیست توده ، سی ان جی و انرژی اتمی هستند. محدود بودن منابع انرژی فسیلی و مشکلات ناشی از انتشارات گازهایگلخانه ای، توجه بیش از پیش به انرژی های تجدیدپذیر را بر همگان روشن و ضروری کرده است. طوری که در حالحاضر یک درصد از نیاز مردم جهان به برق از طریق انرژی خورشیدی تامین میشود. کشورهای چین، هند، آمریکا، امارات،مکزیک و مراکش دارای بزرگترین مزارع خورشیدی در جهان هستند. کشورها ی ژاپن، چین، آلمان، تایوان و آمریکا رتبههای یکم تا پنجم تولید برق خورشیدی دنیا را در اختیار دارند . ۴ درصد از نیازهای انرژی اتحادیه اروپا ، از انرژی خورشیدیبرآورده میشود. در کشور های حوزه خلیج فارس، قطر و امارات و عربستان، سرمایهگذاری زیادی در زمینه انرژیخورشیدی و بادی انجام داده اند. طبق پیش بینی ها، ظرفیت پنل های خورشیدی در خاورمیانه از سه درصد کنونی به ۹درصد کل جهان خواهد رسید. با این حال، علی رغم دارا بودن ظرفیت های مناسب درکشور ( ۳۰۰ روز آفتابی در سال ،قرار گرفتن در بین مدارهای ۲۲ تا ۴۳ درجه عرض شمالی و دریافت تابش خورشیدی بین ۱۸۹۹ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعتبر مترمربع در سال که بالاتر از میزان متوسط جهانی است، وجود بیش از ۳۳ درصد مناطق کوهستانی در ایران برای تولیدبرق از باد، دارا بودن سلسله جبال آتشفانی در زمینه تولید انرژی زمین گرمایی و...( که پتانسیل تولید حدود ۹۳ هزارمگاوات برق وجود دارد، متاسفانه یک درصد از کل ظرفیت برق ایران از محل تجدیدپذیرها تامین می شود، این میزان باچشم انداز کشور برای تولید حدود ۱۰ درصد از برق تولیدی از انرژی خورشیدی تا سال ۲۰۳۰ فاصله زیادی دارد.سهم انرژی های نو در سبد مصرف انرژی کشور کمتر از یک صدم درصد است، در حالی که میانگین مصرف این نوع انرژی در جهان به بیش از ۱۰ درصد رسیده است. لذا، تحقیق حاضر با هدف یافتن چالش ها و ارائه راهکارهای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در ایران بانجام رسید. نوع تحقیق کاربردی، رویکرد کیفی و شیوه جمع آوری داده ها با بررسی هایاسنادی صورت پذیرفت. نتایج حاصل نشان داد، دلایل مهم عدم توفیق برنامه توسعه انرژی های تجدید پذیر در کشور،هزینه سرمایهگذاری اولیه بالا، نبود قوانین مصوب ملی و محلی برای حمایت و توسعه منابع تجدیدپذیر، نبود مدیریتمنسجم نیروی متخصص انسانی در سازمان های تولید و مدیریت انرژی، ضعف در انتقال تکنولوژی، ضعف در توسعه آموزشعالی و رشته های دانشگاهی بین رشتهای مرتبط با انرژیهای نو، نبود برنامه های آموزشی و دوره های فنی حرفه ای در زمینهانرژی های تجدیدپذیر، ضعف آشنایی مدیران و برنامهریزان توسعه بخش انرژی نسبت به انرژی های نو ، نبود قوانین اخذمالیات از آلاینده های زیست محیطی منابع متعارف انرژی، نبود چارچوب نظارتی، زمان بر و پرهزینه بودن تملک زمین،نبود تخصیص اعتبارات کافی، تحریم ها ، جذاب ( سو دآور ) نبودن قرارداد انرزی پاک برای بانک ها نسبتببه سایرصنایع (مثل کارخانه سیمان و...)، نبود برنامه الزام تامین انرژی ساختمان ها ( حتی ساختمان های دولتی) از طریقانرژهای پاک، نوظهور بودن ساخت نیروگاه های زباله سوز و استفاده از زباله های شهری، وجود انرژزی فسیلی نسبتاارزان در کشور و... را شامل می گردند. لذا، ضروری است تصمیم گیری کلان به راهبردهایی معطوف گردد که موانع توسعه این منابع را تسهیل نماید.

کلیدواژه ها:

چالش ، راهکار ، انرژی های تجدیدپذیر ، ایران