خانه های ایرانی، موزه های ارگانیک میراثی ماندگار

هدف از این مقاله نگاه به خانه های سنتی ایرانی در چهار اقلیم معماری ایران به عنوان یک موزه و احیای مفهوم مسکن به زبان امروزی است. موزه بنیادی است که سه وظیفه اصلی جمع آوری، نگه داشتن و تنمای اشیاء را بر عهده دارد. موزه ها مراکز حفظ یادگاران نسل گذشته هستند و میتوان آنها را فرزندان هنر و تاریخ دانست و با بررسی اشیاء داخل موزه می توان به مفاهیم گسترده ای پی برد چرا که هر یک ا این اشیاء در عین بی زبانی به هزار زبان سخن می گویند و اسناد معتبری از هنر، فرهنگ و تاریخ را ارایه می دهند. برای بررسی و دست یابی به اطلاعت راجع به هر مکان، فرهنگ، تمدن و دوره تاریخی می توان به موزه ها مراجعه نمود و به ریشه های هنری، تاریخی، فرهنگی یک جامعه پی برد و می توان آنرا یک مجتمع آموزشی- پژوهشی داسن. خانه سنتی ایرانی هم از این تعاریف جدا نیست. خانه سنتی ایرانی حتی در مقیاس روستایی و در هر اقلیم و مکانی، یک بسته اطلاعات است. موزه ای است تاریخی که بدون حضور هیچی شیئی و تنها با کالبد خویش منتقل کننده ناب ترین اطلاعات است. با نگاه به خانه های ساده و بی پیرایه ایرانی می توان پی به خصوصیات آب و هوایی جغرافیایی محلف اقتصاد، دانش فن و سازه و خصوصاً فرهنگ مردم منطقه برد. یک خانه، یک واحد معماری کوچک، گنچینه ای است بزرگ از تفکر جامعه ای که در آن رشد کرده و نمونه ای جامع در انتقال مفاهیم فکری و زیربنایی جامعه است. همانند یک شی در موزه که اطلاعات مشخصی را ارائه می ک ند. این موزه امروز نهی از گنجینه های کالبدی و معنایی خویش گشته و با تغییر در نگرش و فرهنگ جامعه، این امکان معنوی و مقدس که جایگاه آرامش و سکینه بوده در حد یک کالا تنزل یافته و تأثیرات مخربی بر روح و روان استفاده کنندگان بر جای گذاشته است. مشکل در اینجا هویت فرهنگی گمشده ای است که نیاز به احیا دارد و با یست که از طریق شناسایی باطن و مفاهیم معنایی مستتر در آن که «روح خانه ایرانی» است به باطن آن دست یافت و به زبان امروز و به فراخور حال ترجمه کرد.

کلیدواژه ها:

خانه موزه ، ارگانیک ، رهنگ کالبد ، مفهوم ، روح خانه ، معنا