بررسی املاک ثبتی با موضوع دعوای مالکیت و خلع ید در رویه قضایی ایران

دعوای اثبات یا احراز مالکیت, در نظام قضایی ایران دارای قدمتی طولانی بوده و همیشه از پیچیدگی حقوقی ومسائلی راجع اختلاف راجع به رسیدگی یا عدم رسیدگی به این دعوادر این حیطه وجود داشته , رویه قضایی در هیچ زمانیبه نتیجه ای قاطع دست نیافت تا رویه ای واحد را اتخاذ کند .اما رای های وحدت رویه بسیاری از سوی هیات عمومی دیوانعالی کشور مبنی بر این که خلع ید از اموال غیرمنقول فرع بر مالکیت بوده صادر گردیده که پیش از احراز و اثبات مالکیت ,قابل استماع نمی باشدا ما نه تنها این اختلافات پایان نداشت بلکه مسائل دیگری را ایجاد کرد ،صدور این دست آراء موجبشد بسیاری از محاکم, پذیرش دعوای خلع ید را به احراز مالکیت از طریق ارائه سند رسمی ثبتی یا رای قطعی مالکیت ازسوی دادگاه منوط دانسته و خواهان خلع یدشده و رویه ای با ثبوت بیشتری را پیش گیرند. امر ارجح آن است که میان املاکدر وضعیت های ثبتی متفاوت تفکیک قائل شد و خواهان را در همه حالات به ارائه این مدارک ملزم ندانست؛ این امر سببجلوگیری از طرح دعاوی پیچیده و بعضا بی فایده در دادگستری خواهد شد.

کلیدواژه ها:

اموال غیر منقول ، خلع ید ، سندرسمی ، مالکیت ، رویه قضایی