بررسی ترکیبات هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) متصل به۲.۵PM و تاثیر این ترکیبات بر سمیت ذرات ریز در هوای شهر اصفهان

مقدمه: تغییر اقلیم میتواند از طریق گرمایش جهانی، تشدید انتشار برخی از آلاینده های اصلی مثل ذرات معلق،وارونگی، افزایش جمعیت کلانشهرها و ایجاد جزایر حرارتی بر کیفیت هوای کلانشهرها تاثیر بگذارد . آلودگی هوابه عنوان یکی از معضلات جامعه بشری مطرح گردیده و این مسئله منطق های نبوده، بلکه یک مسئله جهانی است .۲.۵PM مخلوطی غیر همگن از اجزای آلی و معدنی است که بسته به شرایط هواشناسی و منابع انتشار ساختار آنمتفاوت است. در نتیجه اثرات نامطلوب بهداشتی این ترکیبات ممکن است در مکانهای مختلف، متفاوت باشد. اینمطالعه با هدف تعیین تاثیر اثرات سیتوتوکسیک کسر آلی ۲.۵ PM جدا شده از هوای شهر اصفهان انجام گرفت. مواد و روشها: در مجموع ۳۸ نمونه در طول ۴ فصل و در بازه زمانی دی ماه ۱۳۹۷ تا آذر ۱۳۹۸ از هوای شهراصفهان با استفاده دستگاه PQ۲۰۰ همراه با ورودی جهت جداسازی ذرات ۲.۵PM جمع آوری شد. غلظت هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه ای (PAHs) به عنوان عوامل سمی مهم بخش آلی ذرات با استفاده از GC-MS آنالیز شد.هم چنین به منظور تعیین اثر سیتوتوکسیک عصاره آلی جدا شده از ۲.۵PM از روش TTM استفاده شد. نتایج: غلظت PAHs در محدوده ۱۸/۶-۱/۵ نانوگرم بر مترمکعب و غلظت PAHs سرطان زا در محدوده ۱/۲-۰/۹۹ نانوگرم بر مترمکعب بود. سطوح سیتوتوکسیک ۶۴-۰ درصد برای بخش آلی ۲.۵PM در تمام طول سال مشاهده شد.هم چنین آنالیز اجزاء مرکب نشان داد که بین غلظت sAHP و سمیت سلولی بخش آلی ۲.۵PM ارتباط قوی وجوددارد.بحث و نتیجهگیری: نتا یج مطالعه نیاز به کاهش آلودگی ۲.۵PM به ویژه از طر یق کنترل منابع انتشار PAHs مانندوسایل نقلیه را برجسته می کند. هم چنین نتایج نشاندهنده خطرات بالقوه سلامت مرتبط با فعالیت سیتوتوکس یک د ربخش آلی ۲.۵PM است. با این حال، تحقیقات بیشتری برای بهبود دانش ما در مورد انواع ترکیبات شیمیایی PM ومنابع انتشار مرتبط، برای مدیریت اثرات بهداشتی مرتبط با آلودگ ی هوا مورد نیاز است.

کلیدواژه ها:

آلودگی هوا ، تغییر اقلیم ، ذرات ریز ، سیتوتوکسیک