راه‎کارهای صوفیان برای تامین هزینه های مادی خانقاه ها در طریقت های مشترک چشتیه، سهررودیه، کازرونیه و کبرویه ایران و هند قرون هفتم تا نهم قمری (نقش سلاطین و عامه مردم در تامین هزینه ها)

طریقت‎های چشتیه، سهروردیه، کازرونیه و کبرویه به عنوان مهم‎ترین جریان‎های تصوف در شبه‎قاره‎ هند و ایران قرون هفتم تا نهم قمری به شمار می‎روند که در بسیاری از نقاط ایران و هند خانقاه‎هایی تاسیس کردند و پیروان بسیاری فراهم آوردند. خانقاه‎های طریقت‎های مذکور مکان زندگی برخی از اقطاب، بزرگان و مشایخ طریقه بود و همواره بسیاری از مریدان ملازم آن ها بودند و افرادی نیز به صورت روزانه برای رفع نیازهای معنوی و مادی خود به خانقاه آن ها مراجعه می‎کردند. برخلاف تصور رایج زندگی صوفیانه مبتنی بر زهدگرایی صرف نبود و صوفیان برای رفع نیاز‎های روزمره مادی، به تامین هزینه‎هایشان احتیاج داشته‎اند. مقاله پیش ‎رو با روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ دادن به این است که هزینه‎های مالی طریقت‎های مذکور در شبه‎قاره هند و ایران چگونه تامین می‎شده‎است. یافته‎ها حاکی از آن است که قسمت عمده هزینه‎های خانقاه‎های طریقت‎های صوفیانه چشتیه، سهروردیه، کازرونیه و کبرویه به وسیله‎ کمک‎های کالایی و نقدی دریافتی از سلاطین شبه‎قاره‎ هند و ایران، فتوح روزانه عامه ‎‎مردم و پرداخت‎های کلان بازرگانان تامین می‎شد و از این لحاظ میان این طرایق اشتراکات فراوانی وجود داشته‎است.

کلیدواژه ها:

تصوف ، خانقاه ، فتوح ، سلاطین ، بازرگانان ، هند ، ایران