تعیین بهره وری آب زعفران در قطب های تولید این محصول در ایران

مطالعه حاضر با هدف تعیین حجم آب آبیاری و بهره وری آب زعفران در قطب های تولید این محصول در ایران (دو استان خراسان رضوی و جنوبی) در طول ۲ سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ و ۹۸-۱۳۹۷ انجام گرفت. بدین منظور تعداد ۱۲۶ مزرعه زعفران در دو استان مذکور انتخاب و در طول ۲ فصل زراعی مورد پایش قرار گرفتند. برداشت اطلاعات مزارع منتخب، از طریق مراجعه حضوری به مزارع، تکمیل پرسشنامه، ثبت برنامه آبیاری و اندازه گیری دبی منبع آب انجام شد. نیاز آبی زعفران در مناطق مختلف محاسبه و با میزان آب داده شده توسط کشاورزان مقایسه گردید. برای بررسی تفاوت احتمالی عملکرد، حجم آب آبیاری و بهره وری آب در تولید زعفران از تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت عملکرد، حجم آب آبیاری و بهره وری آب معنی دار نبود. میانگین حجم آب آبیاری در دو استان خراسان رضوی و جنوبی به ترتیب برابر ۴۶۲۸ و ۴۵۹۴ مترمکعب بر هکتار بود. دامنه تغییرات حجم آب آبیاری در مزارع منتخب زیاد و بین ۱۵۴۳ تا ۸۹۱۴ مترمکعب بر هکتار بود. میانگین وزنی حجم آب آبیاری در دو استان خراسان رضوی و جنوبی برابر ۴۶۰۳ مترمکعب بر هکتار به دست آمد. میانگین عملکرد زعفران، بهره وری آب آبیاری و بهره وری آب کاربردی (آبیاری + بارش موثر) در دو استان منتخب به ترتیب ۳/۸ کیلوگرم بر هکتار، ۹/۱ و ۳۷/۱ گرم بر مترمکعب به دست آمد. متوسط راندمان کاربرد آبیاری در مزارع زعفران منتخب دو استان برابر ۵۵ درصد برآورد شد.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب ، خراسان رضوی ، خراسان جنوبی و عملکرد زعفران