تاثیر تقسیمات سیاسی فضا بر وضعیت عدالت فضایی در استان لرستان

سازماندهی سیاسی به­عنوان فرآیند تقسیم سرزمین توسط حکومت، با مرزهای محدود و در راستای کنترل و اداره سرزمین در قالب تقسیمات کشوری انجام می شود. حکومت ها برای اداره بهتر سرزمین، تسهیل در خدمت­رسانی و دستیابی به عدالت فضایی و توسعه آن، نیازمند تقسیم بندی سیاسی فضا هستند. تقسیمات کشوری در ایران ریشه تاریخی دارد، در سال های اخیر متاثر از انگیزه های سیاسی و نیاز به توسعه، شاهد افزایش تقاضا درخصوص تقسیم بندی های جدید کشوری در قالب ارتقاء، الحاق و انتزاع هستیم. استان لرستان، یکی از استان های غربی کشور است که  به دلایلی مانند: عدم توزیع هماهنگ امکانات، خدمات و منابع  به­عنوان استانی کمتر توسعه­یافته و کم برخوردار شناخته می شود. بنابرتقسیمات کشوری،  این استان در سال ۱۳۷۰ مشتمل بر۶ شهرستان، ۲۰ بخش و ۸۰ دهستان بوده اما در سال ۱۳۹۵ به ۱۱ شهرستان، ۳۱بخش و ۸۷ دهستان رسیده­است. این روند  نشان می دهد که در طی ۲۵ سال گذشته، سطوح تقسیمات کشوری استان به ارتقاء تمایل بیشتر نشان­داده است. پژوهش حاضر، به­روش توصیفی-تحلیلی و ماهیت کاربردی، با استفاده از تکنیک «ویکور» و در چهارچوب رویکرد عدالت فضایی، درپی بررسی چگونگی اثرگذاری تقسیمات سیاسی کشوری بر عدالت فضایی در استان لرستان است؛ بنابراین، این تحقیق در پی پاسخگویی به این سوالات است که: تقسیمات کشوری در استان لرستان، چه تاثیری بر عدالت فضایی استان داشته؟ و آیا با ایجاد ۵ شهرستان جدید، وضعیت شهرستان ها در مولفه های بهداشتی، اقتصادی و کالبدی بهبود پیدا کرده است یا خیر؟ یافته­های پژوهش حاکی از آن است که وضعیت عدالت فضایی ۵۰ درصد از شهرستان های استان در سال ۱۳۷۰، بسیار پایین تر از میانگین استانی قرارداشته و این میزان در سال ۱۳۹۵، به ۶۳ درصد رسیده­است؛ از این­رو می­توان نتیجه گرفت که افزایش سطوح تقسیمات کشوری، تاثیر مطلوبی بر بهبود وضعیت شاخص­های عدالت فضایی و توزیع عادلانه مولفه های بهداشتی، اقتصادی و کالبدی– زیربنایی در استان لرستان نداشته­است.

کلیدواژه ها:

سازماندهی سیاسی فضا ، عدالت فضایی ، تقسیمات کشوری ، استان لرستان