واکاوی جنبه های فرهنگی مراسم تعزیه حسینی در دهه اول محرم وتآثیر آن بر اقتصاد فرهنگ ایران

تعزیه (یا شبیه خوانی)، نوعی نمایش مذهبی و سنتی ایرانی شیعی است، که عمدتا درباره کشتن حسین بن علی و مصائب اهل بیت اجرا می شود. چون اهمیت هنرمندانه خواندن اشعار در تعزیه بیش از روش اجرا و نمایش واقعه هاست آن را، در قیاس با روضه خوانی، تعزیه خوانی نیز گفته اند. تعزیت' در اصل به معنای توصیه به صبر کردن، تسلی دادن و پرسش از بازماندگان درگذشتگان و در برخی مناطق ایران مثلا در خراسان به معنای «مجلس ترحیم» است. در میان شیعیان غیر ایرانی (در عراق و شبه قاره هند) لفظ تعزیه با وجود ارتباط با مصائب کشتگان کربلا، به معنای «شبیه خوانی» به کار نمی رود بلکه آنان تعزیه را به مراسمی نمادین اطلاق می کنند که در آن دسته های عزاداری در طول مراسم، شبیه ضریح یا تابوت حسین بن علی را بر دوش می کشند و هم در پایان روز عاشورا هم در روز اربعین آن را به خاک می سپارند. این قبیل مراسم نمادین در نواحی دیگر جهان، از جمله در اندونزی با عنوان «تابوت»، نیز برگزار می شود. اقتصاد فرهنگی شاخه ای از اقتصاد است که رابطه فرهنگ را با نتایج اقتصادی بررسی می کند. اقتصاد فرهنگی اغلب با مطالعه نتایج اقتصادی نهادهای فرهنگی، در تصمیم گیری ها، مدیریت و ارزیابی دارایی های این نهادها، کمک می نماید. اقتصاد فرهنگی به عنوان یک رشته رو به رشد در اقتصاد رفتاری، نقش فرهنگ در رفتارهای اقتصادی را بررسی می کند. اقتصاد فرهنگی شاخه ای از اقتصاد است که رابطه فرهنگ و نتایج اقتصادی را بررسی می کند. در اینجا، «فرهنگ» با اعتقادات و ترجیحات مشترک گروه های مربوطه تعریف می شود. مسائل برنامه نویسی شامل این می شود که آیا و به چه میزان فرهنگ مربوط به نتایج اقتصادی است و ارتباط آن با نهادها چیست؟ به عنوان یک زمینه رو به رشد در اقتصاد رفتاری، نقش فرهنگ در رفتار اقتصادی به طور فزاینده ای نشان می دهد که باعث ایجاد تفاوت های قابل توجه در تصمیم گیری و مدیریت و ارزیابی دارایی ها می شود. برنامه های کاربردی عبارتند از مطالعه دین، هنجارهای اجتماعی ایدئولوژی، نفرت، تروریسم، اعتماد، و فرهنگ اقتصاد، باروری، باورها در عدالت توزیع مجدد، موضوع کلی تحلیلی این است که چگونه ایده ها و رفتارها در میان افراد از طریق شکل گیری سرمایه اجتماعی، شبکه های اجتماعی و فرایندهایی مانند یادگیری اجتماعی، مانند نظریه تکامل اجتماعی و آبشار اطلاعات، گسترش می یابند. روشها شامل مطالعات موردی و مدلسازی تئوری و تجربی انتقال فرهنگی درون گروه های اجتماعی است. سعید ای. دالابانی در سال ۲۰۱۳ رویکرد سیستم ارزش را به جنبه ظهور فرهنگی اقتصاد کلان اضافه کرد. تعزیه به معنای متعارف، نمایشی است که در آن واقعه کربلا بدست افرادی که هر یک نقشی از شخصیت های اصلی را بر دوش دارند نشان داده می شود. نوعی نمایش مذهبی و سنتی ایرانی – شیعی، بیشتر درباره شهادت امام حسین و مصائب اهل بیت است. واژه تعزیه / تعزیت در ریشه به معنای توصیه به صبر کردن، خرسندی دادن و پرسش از بازماندگان در گذشتگان و در برخی مناطق ایران مانند خراسان به معنای مجلس ترحیم است. برگزاری آیین تعزیه و شبیه خوانی به علت این که بصورت زنده برگزار می شود باعث تداعی شدن واقعه عاشورا در ذهن مخاطبان می شود و علاوه بر این به ترویج فرهنگ عاشورایی کمک بسیاری می کند اثرات تربیتی مناسبی نیز برای کودکان و نوجوانان بر جای می گذارد.

کلیدواژه ها:

فرهنگی ، مراسم تعزیه ، حسینی ، دهه اول ، محرم ، اقتصاد فرهنگ ، ایران