ارزیابی مدل AquaCrop برای شبیه سازی عملکرد گیاه گندم تحت سناریوهای مختلف مدیریت زراعی در قزوین

مدل های گیاهی برای بهینه سازی عوامل مدیریتی در محیط های متغیر استفاده می شود. در این مطالعه، مدل AquaCrop ۶ در پیش بینی زیست توده و عملکرد محصول گندم پاییزه در سه سال زراعی در نیمه شمالی ایران و در منطقه قزوین به کار گرفته شد. داده های سال زراعی اول (۱۳۹۵-۱۳۹۴) برای واسنجی و داده های سال های دوم و سوم زراعی (۱۳۹۶-۱۳۹۵ و ۱۳۹۷-۱۳۹۶) برای صحت سنجی مدل به کاربرده شد. مقادیر اندازه گیری شده زیست توده و عملکرد دانه، جهت تعیین پارامترهای واسنجی در سال اول به کار رفت. مدل واسنجی شده دقت بالایی در شبیه سازی زیست توده، عملکرد دانه و بهره وری آب را نشان داد. مدل مقادیر زیست توده را با دقت بالاتری نسبت به عملکرد شبیه سازی نمود. در مرحله واسنجی، مقادیر ضریب باقی مانده (CRM)، میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، شاخص سازگاری (d) برای زیست توده به ترتیب ۱۵/۰-، ۱۷/۰، ۹۲ درصد بود. این مقادیر در مرحله صحت سنجی برای زیست توده به ترتیب ۱/۰-، ۲۴/۰ و ۹۲ درصد و برای عملکرد به ترتیب ۰۳/۰-، ۰۶/۰ و ۸۰ درصد به دست آمد. با اجرای مدل در سناریوهای مختلف اقلیمی، تاریخ کشت و کم آبیاری مشخص شد حداکثر تاخیر در تاریخ کشت ۱۵ آبان است. کاهش ۲۵ درصدی آب آبیاری، عملکرد دانه در سال های مرطوب، نرمال و خشک را به ترتیب تا ۱۵، ۲۰ و ۲۸ درصد و کاهش ۵۰ درصدی آب آبیاری، مقدار آن را به ترتیب تا ۲۰، ۲۵ و ۴۵ درصد کاهش داد. استفاده از مدل آکواکراپ، به عنوان روشی کم هزینه و با صرف زمان کم، گذر از اندازه گیری های سخت و زمان بر مزرعه ای را ممکن می سازد و به عنوان روشی مناسب در تخمین عملکرد گندم در منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، بهره وری ، زیست توده ، واسنجی