اثر سطوح مختلف میوه بلوط فرآوری شده با هیدروکسید سدیم و اوره بر فراسنجه های تخمیر، ریختشناسی، تجزیه پذیری شکمبه ای و ساخت پروتئین میکروبی در برههای نر پرواری آمیخته زل با آتابای

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف میوه بلوط فرآوری شده با هیدروکسید سدیم و اوره بر فراسنجه های تخمیر و ریخت شناسی شکمبه ای، تجزیه پذیری و ساخت پروتئین میکروبی در بره های نر پرواری آمیخته زل، از تعداد ۲۰ راس بره نر پرواری آمیخته زل با آتابای با میانگین سن ۵/۰±۵ ماه و وزن اولیه ۲±۲۷ کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار به مدت ۹۰ روز استفاده شد. دام ها در هر تیمار بعد از گذراندن دوره عادت پذیری دو هفته ای، در قفس های انفرادی برای انجام تحقیق نگهداری شدند. تیمارهای آزمایشی شامل گروه شاهد (فاقد میوه بلوط + پلی اتیلن گلیکول) و تیمارهای حاوی سطوح ۱۰، ۲۰ و ۴۰ درصد در ماده خشک میوه بلوط فرآوری شده با هیدروکسید سدیم و اوره بودند. مایع شکمبه بره های آزمایشی در روز ۹۰ آزمایش سه ساعت پس از خوراک دهی نوبت صبح با استفاده از لوله مری به منظور تعیین فراسنجه های تخمیر شکمبه ای، جمعیت کل باکتری ها و پروتوزوآی مایع شکمبه گرفته شد. به­­منظور تخمین­ فراسنجه­های تجزیه­پذیری از تعداد سه راس گوسفند نژاد زل فیستولاگذاری شده با میانگین وزن حدود ۲±۴۲ کیلو گرم و با میانگین سنی تقریبا ۱۰ ماه استفاده شد. نتایج فراسنجه های تخمیر شکمبه ای نشان داد که در نیتروژن آمونیاکی، کل اسیدهای چرب فرار، جمعیت باکتری ها و پروتوزآی مایع شکمبه تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت (۰۵/۰>P). بالاترین و پایین ترین غلظت نیتروژن آمونیاکی به ترتیب در گروه شاهد و تیمار ۲۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده مشاهده شد. در غلظت کل اسیدهای چرب فرار، تیمار ۲۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده دارای بالاترین غلظت و تیمار ۴۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده دارای پایین ترین غلظت بود. در نتایج خصوصیات ریخت شناسی پرزهای شکمبه تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی وجود نداشت. فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (۰۵/۰>P). در فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام، بخش سریع تجزیه، ثابت نرخ تجزیه و تجزیه پذیری موثر با سرعت های عبور مختلف دارای تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی بودند (۰۵/۰>P). در فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک، گروه شاهد و تیمار ۴۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین مقدار بخش سریع تجزیه و ثابت نرخ تجزیه پذیری بودند. نتایج فراسنجه های تولید گاز نشان داد که در پتانسل تولید گاز، اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، قابلیت هضم مواد آلی و انرژی قابل متابولیسم تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت (۰۵/۰>P). نتایج دفع مشتقات پورینی و تولید پروتئین میکروبی نشان داد که در مقادیر آلانتوئین دفعی، گزانتین + هیپوگزانتین، مشتقات پورینی دفع شده، مشتقات پورینی جذب شده و پروتئین میکروبی تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت (۰۵/۰>P). نتایج کلی تحقیق حاضر نشان داد که بهبود فراسنجه های تخمیر شکمبه ای، تجزیه پذیری و ساخت پروتئین میکروبی با مصرف ۴۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده مشاهده شد و استفاده از سطح ۴۰ درصد میوه بلوط فرآوری شده در تغذیه بره های پرواری قابل توصیه است.

کلیدواژه ها:

بره پرواری ، پروتئین میکروبی ، تجزیه پذیری ، فراسنجه های شکمبه ای ، فرآوری میوه بلوط