چالش ها و موانع تحقق پذیری الگوی شهر ایرانی اسلامی در نظام شهرسازی ایران

کانون توجهات و مبنای فکری پویش های شهرسازی در طول یک قرن که از عمر برنامه ریزی می گذرد، نه در سعادت و کمال انسان و جامعه، بلکه در اقتصاد و پویایی آن با محوریت مادیات بوده است. این درحالیست که محققین اسلامی در مسیر معرفی مدینه ی فاضله، به اهمیت جایگاه انسان و اهداف متعالی زندگی او و همچنین محیط مناسب برای رشد انسان پرداخته اند. لذا در راستای دستیابی به چنین مدلی، پژوهش های متعددی تاکنون صورت گرفته است، اما نکته ای که در این میان مغفول مانده است عدم توجه به زمینه و بستر لازم جهت عملیاتی کردن الگوی شهر ایرانی اسلامی و موانع تحقق پذیری آن می باشد. از این روی پژوهش حاضر تلاش دارد، آسیب شناسی جامعی از وضعیت کنونی در راستای موانع اجرای الگوی شهر ایرانی اسلامی در نظام شهرسازی ایران ارائه دهد. جهت دستیابی به چالش های تحقق پذیری الگوی شهر ایرانی اسلامی، یازده مصاحبه با متخصصین و مدیران این حوزه صورت پذیرفت. در پژوهش حاضر از روش تحلیل محتوای کیفی و نرم افزار اطلس تی جهت تحلیل مصاحبه ها استفاده شده است. حاصل تحلیل مصاحبه ها دستیابی به ۱۳۳ کد، ۱۲ مقوله و ۴ بعد می باشد. چالش ها و موانع تحقق پذیری الگوی شهر ایرانی اسلامی در چهار حوزه ی چالش های نظری، چالش های تقنینی، چالش های ساختاری و چالش های عملکردی به دست آمد که به تحلیل هر یک و زیرمجموعه آن ها پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

الگوی شهر ایرانی اسلامی ، تحلیل محتوا ، نظام شهرسازی ایران ، شهرسازی اسلامی