تاثیر فقر شهری برالگوهای رفتاری شهروندان (نمونه موردی: محله شیرآباد زاهدان)

رشد شتابان شهرنشینی و شهرگرایی بالاخص در کشورهای در حال توسعه، یکی از پدیده­های فراگیر اجتماعی در عصر حاضر به­شمار می­آید و نابرابری­های اجتماعی، فقر، افزایش فساد و جرم و جنایت، بحران­های زیست­محیطی، اختلاف طبقاتی، نبود رفاه اجتماعی، مرگ و میر زودرس، بدمسکنی و بی­مسکنی و اسکان غیر رسمی، از پیامدهای آن­ است. وجود این­گونه نابرابری­ها در شهرها و محله­های محروم و حاشیه­نشین، ازجمله محله شیر­آیاد زاهدان، باعث ایجاد تضاد درجوامع و نهایتا بروز رفتارهای خشونت­آمیز می­شود. از این­رو؛ با بررسی فقر شهری و الگوهای رفتاری متاثر از آن، سعی در ترویج الگوهای رفتاری متجانس و باهویت شهروندان شده­است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی وضع موجود فقر شهری و تاثیر آن بر الگوهای رفتاری است. محدوده مورد مطالعه، محله شیرآباد زاهدان می­باشد. پژوهش به­شیوه توصیفی- تحلیلی و براساس راهبرد پیمایش انجام شده­است. ابتدا ادبیات و مبانی موضوع بررسی شد تا معیارها احصاء شوند. سپس با مراجعه به جامعه خبرگانی (۱۰۰ نفر)، این معیارها در قالب مولفه­های ۶ گانه نهایی شد. در گام بعدی، در میدان و به­روش مشاهده و مصاحبه، وضع موجود این معیارها مورد سنجش قرارگرفت. براساس سنجش وضع موجود و تحلیل نتایج آزمون تی تک، میانگین امتیاز هر شش مولفه از مقدار متوسط (۳) به­طور معنی­داری بیشتر بود. بنابراین گزاره­های پژوهش مورد تایید قرارگرفت. به این معنی که شناسایی ۶ مولفه و ۴۰ معیار به­وجود آورنده فقر شهری، در شکل­گیری مدل نهایی پژوهش، مورد پذیرش و تایید کارشناسان و متخصصان قرارگرفت. نتایج پژوهش نشان می­دهد؛ در بررسی نقش فقر شهری برالگوهای رفتاری شهروندان، مدل پیشنهادی می­تواند بسیار کارآمد باشد. مولفه­های فقر شهری که برالگوهای رفتاری تاثیرگذار هستند، براساس یافته­های پژوهش شامل: مولفه­های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کالبدی، زیرساخت و خدمات پایه و زیست­محیطی می­باشند.

کلیدواژه ها:

فقر شهری ، الگوهای رفتاری ، محله شیرآباد زاهدان