ارزیابی ریسک بهداشتی برخی فلزات سنگین در ریز جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس تکثیر یافته در استانبوشهر

اسپیرولینا پلاتنسیس یک سیانوباکتری میکروسکوپی و رشته ای است که سابقه طولانی استفاده به عنوان یکغذای عملگرای ایمن دارد. مزایای بالقوه سلامتی اسپیرولینا عمدتا به دلیل ترکیبات شیمیایی مفید آن است. جهتپرورش آنها از پمپاژ آب دریا به حوضچه های تکثیر استفاده می گردد بنابراین، وجود انواع آلایندهها در آنهامحتمل است؛ بنابراین، پایش فلزات سنگین در آنها ضرورت می یابد. لذا، از اهداف این مطالعه، تعیین میزانفلزات سنگین سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه در نمونه های اسپیرولینای پرورشی حوضچه های استان بوشهرمی باشد. در این مطالعه، تعداد ۳۰ نمونه میکروجلبک اسپیرولینا از حوضچه های پرورش شهر بوشهر جمع آوریگردید. پس از هموژناسیون، آماده سازی هر یک از نمونه ها، به روش خاکسترگیری انجام گردید. جهت آنالیز فلزات سنگین سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه از دستگاه ICP-MS اجیلنت مجهز به نبیولایزر بابینگتون CE single quadrupole ICP-MS, Agilent, USA۷۵۰۰ استفاده شد. همچنین، ارزیابی ریسک بهداشتی آنها توسط روش ضریب خطر قطعی RQ، بر اساس معادله RQ=MEC/NOEC مطابق با روش لوئیس و همکاران ۲۰۱۶ انجام شد. میانگین فلزات سرب، کادمیوم، آرسنیک و جیوه به ترتیب ۱/۰۹، ۰/۶۲، ۰/۴۹ و ND میکروگرم بر کیلوگرم بود. مقایسه نتایج با استاندارد ۱۲۸۹۵-IS نشان داد که غلظت این فلزات کمتر از حدود مجاز این کشور و دستورالعمل سازمان غذا و داروی ایران است. مقدار RQ برای سرب، کادمیوم و آرسنیک RQ<۰/۱>۰/۰۱ و جیوه RQ<۰/۰۱. دارای ریسک ناچیز بود. به طورکلی، میزان فلزات میکروجلبک اسپیرولینا قابل ملاحظه نبود. هرچند، با توجه به فزونی تولید این جلبک در آبهای ساحلی ایران بهویژه استان بوشهر و همچنین پتانسیل استفاده های خوراکی، آرایشی و دارویی آنها، تدوین استانداردهای ملیجهت پایش مداوم آنها از نظر آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

اسپیرولینا پلاتنسیس ، فلزات سنگین ، ارزیابی خطر ، بوشهر ، پایش دوره ای