راهبردهای تفکر انتقادی: توان پرسشگری و استدلال منطقی

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای تفکر انتقادی بر توان پرسشگری و استدلالمنطقی بود. روش: طرح این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح گروه کنترل نابرابر بود. جامعه آماری شاملدانش آموزان دختر پایه یازدهم شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۰ - ۱۴۰۱ بود. از این جامعه به شیوه تصادفیخوشه ای چندمرحله ای تعداد ۲ کلاس (۳۰ نفر) انتخاب و یک کلاس به عنوان آزمایشی و کلاس دیگر به عنوانکنترل تعیین شدند. برای گروه آزمایشی طی ۱۰ جلسه، راهبردهای تفکر انتقادی آموزش داده شد و گروهکنترل هیچ مداخله آموزشی را دریافت نکرد. در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامهپرسشگری چندبعدی بک و جی ساپ و تفکر منطقی کمبر و همکاران، نسبت به انداز ه گیری متغی رهای وابستهاقدام شد. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره نشان داد آموزشراهبردهای تفکر انتقادی بر افزایش توان پرسشگری و استدلال منطقی در دانش آموزان دوره متوسطه اثربخشاست (F=۱۲.۳۴, p>۰.۰۵) . نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که مهارت های شناختیبه ویژه پرسشگری و استدلال منطقی از طریق آموزش های نظام دار، قابلیت تغییر و دستکاری را داشته و در اینمیان، به کارگیری روشمند تفکر انتقادی می تواند حصول این نتیجه را تسهیل نماید.

کلیدواژه ها:

تفکر انتقادی ، پرسشگری ، استدلال منطقی