اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر تعارض کار-خانواده معلمان متاهل مقطع ابتدایی دوم شهر اصفهان

زمینه و هدف: تعارض کار-خانواده، نوعی تعارض بین نقشی است که در آن فشارهای حاصل از نقش های کاری و خانوادگی از هر دو طرف و از برخی جهات ناسازگار باشند. واقعیت درمانی، در واقع روان شناسی کنترل درونی است که تلاش دارد افراد را برای انتخاب های درست به منظور ارضای نیازهای خود آموزش دهد. به همین دلیل و از آنجایی که این روش بر حل مسئله و زمان حال تمرکز دارد؛ احتمالا می تواند از تعارض کار-خانواده بکاهد. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر تعارض کار-خانواده معلمان متاهل مقطع ابتدایی دوم شهر اصفهان بود.روش پژوهش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی دوم در شهر اصفهان بودند که از بین آنها ۴۰ نفر به روش دردسترس از بین شرکت کنندگان در دوره های آموزشی ضمن خدمت انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه های پژوهشی(۲۰ نفر گروه آزمایش و ۲۰ نفر گروه کنترل) قرار گرفتند. این افراد یک بار در پیش آزمون و یک بار در پس آزمون به مقیاس تعارض کار - خانواده (WFCS) پاسخ دادند و گروه آزمایش تحت تاثیر مداخله ی آموزش واقعیت درمانی گروهی ویلیام گلاسر به مدت ۸ جلسه ۱/۵ ساعته قرار گرفت. گروه کنترل در واقع گروه انتظار بودند که بعد از پایان پژوهش مداخله آموزشی را دریافت کردند. داده ها با تحلیل کواریانس در نرم افزار SPSS۲۴ تحلیل شد.یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش واقعیت درمانی گروهی بر تعارض کار-خانواده موثر بوده است و میانگین این متغیر و ابعاد آن(تعارض مبتنی بر زمان، تعارض مبتنی بر فشار و تعارض مبتنی بر رفتار) در پس آزمون در گروه آزمایش بیش از گروه کنترل کاهش یافته است(۰۵/۰=α).نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که واقعیت درمانی در کاهش تعارض کار-خانواده موثر بوده است. مشاوران و مدرسان آموزش خانواده می توانند از واقعیت درمانی و نظریه ی انتخاب در طراحی بسته های آموزشی و مداخله ای خود استفاده نمایند. همچنین سازمان ها با بهره گیری از این مداخله می توانند گامی مهم در راستای کاهش تعارض کار-خانواده بردارند. با این وجود در تعمیم یافته های این پژوهش به گروه های دیگر باید جانب احتیاط را رعایت نمود و پژوهشگران آتی نیز به سنجش اثربخشی در مرحله پیگیری توصیه می شوند.

کلیدواژه ها:

واقعیت درمانی گروهی ، تعارض کار-خانواده ، معلمان متاهل