طراحی مدل برابری جنسیتی در ورزش ایران(با تاکید بر ورزش قهرمانی و حرفه ای)

هدف: هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل برابری جنسیتی در ورزش ایران (با تاکید بر ورزش قهرمانی و حرفه ای) بود.روش شناسی: روش تحقیق حاضر از نوع کیفی با رویکرد گراندد تئوری (نظریه داده ­بنیاد) بود.گردآوری داده ها از طریق بررسی مبانی نظری و پیشینه های تحقیق و مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۱ خبره آگاه به موضوع انجام گرفت. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی علوم ورزشی و جامعه شناسی، ورزشکاران و مربیان زن فعال در سطوح قهرمانی و حرفه­ای، مدیران وزارت ورزش و جوانان، کمیته ملی المپیک، فدراسیون­های ورزشی و هیات های ورزشی استانی و شهرستانی بود. نمونه گیری به­ صورت نظری انجام و پس از ۱۱ مصاحبه، اشباع نظری حاصل و چارچوب مدل شکل گرفت. روایی این پژوهش توسط محقق و مصاحبه شوندگان مورد بررسی و تایید قرار گرفت. به منظور سنجش کیفیت کدگذاری انجام شده نیز از روش توافق بین دو کدگذار بر اساس ضریب کاپای کوهن (۷۹/۰) استفاده شد. تحلیل داده­ ها با استفاده از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد.یافته ها: در بخش شرایط علی ۳ مقوله محوری (عدالت و برابری، جنبش های تساوی طلبانه، تحولات بنیادین فکری)، شرایط زمینه ای ۴ مقوله محوری (رویکردهای تنظیمی، رویکردهای  شناختی، رویکردهای هنجاری، رویکردهای ارزشی)، شرایط مداخله­گر ۶ مقوله محوری (بی عدالتی و تبعیض، ایستایی دینی، جنسیت زدگی، ساختارهای معیوب حاکمیتی، ایستارهای تاریخی و سنتی، در حاشیه بودن)، راهبردها ۴ مقوله محوری (راهبردهای ساختاری، راهبردهای سازمانی، راهبردهای حمایتی، راهبردهای اجرایی) و در بخش پیامدها نیز ۳ مقوله محوری (پیامدهای فردی، پیامدهای سازمانی، پیامدهای فرهنگی-  اجتماعی)،  استخراج گردید.نتیجه گیری: نگاه جنسیتی با رعایت عدالت محوری می بایست از ورزش حذف گردد و باور و اعتقاد قلبی به توانمند بودن زنان در ورزش نهادینه گردد. در همین راستا حاکمیت، سیاست، قوانین و مقررات، دین و مذهب، سیستم های مدیریتی و آموزشی و رسانه می توانند زمینه ساز این امر باشند. همچنین بهره مندی از نفوذ نهادهای سیاسی و دینی، حمایت نهادهای بین المللی، افزایش منابع مالی و مبارزات مدنی نیز همگی از جمله راهبردهای مناسب برای تحقق برابری جنسیتی در ورزش ایران به شمار می روند.

کلیدواژه ها:

برابری جنسیتی ، ورزش ، ورزش قهرمانی ، ورزش حرفه ای ، زنان