ارائه مدل تامین منابع مالی پروژههای زیرساختی شهرداری ها (نمونه مورد بررسی ،شهرداری مشهد)

توسعه پروژههای زیرساختی بسیار پرهزینه است و همواره شکاف معناداری بین نیازهای بخش های زیرساختی و میزان سرمایه گذاری در این بخش ها وجود داشته است و شهرداری به عنوان ارگان مردمی ، به عنوان موثرترین نهاد شهری، وظایف و خدمات گسترده ای بر عهده دارد و یکی از متداول ترین مشکلات در شهرداری ها تامین مالی پروژه های زیرساختی و در نتیجه اتمام به موقع آنها می باشد. بطوری که چنانچه بهرهبرداری این نوع از پروژهها با تاخیر مواجه شود، ضمن اتلاف سرمایه های ملی ، برخی از آن ها توجیه فنی و اقتصادی خود را از دست خواهند داد. لذا در این مطالعه به ارائه و تدوین مدل تامین منابع مالی پروژههای زیرساختی با مطالعه موردی شهرداری مشهد پرداخته شد. در این راستا، جهت گردآوری اطلاعات، پرسشنامه های تحقیق در اختیار خبرگان آگاه به مسائل تامین مالی پروژه های زیرساختی بویژه حوزه مدیریت منابع مالی شهرداری مشهد قرار گرفت . همچنین ، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک دلفی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. نتایج نشان داد که بطور کلی منابع و روشهای تامین مالی پروژه های زیرساختی شهرداری مشهد، مشتمل بر ۵ منبع اصلی (۱. تامین مالی داخلی ، ۲. تامین مالی خارجی استقراضی ، ۳. تامین مالی خارجی غیر استقراضی ، ۴. مشارکت عمومی - خصوصی و ۵. روشهای نوین ) و ۲۹ روش فرعی می باشند. همچنین ، بر اساس نظرات خبرگان، بطور کلی ۴ شاخص برای اولویت بندی منابع تامین مالی پروژههای زیرساختی شهرداری می توان در نظر گرفت که به ترتیب عبارتنداز: کارایی ، ریسک ، هزینه تامین و مدت زمان. علاوه براین ، در میان منابع اصلی تامین مالی پروژههای زیرساختی شهرداری مشهد بر اساس شاخص ریسک (R)، به ترتیب ، ۱. تامین مالی داخلی ، ۲. مشارکت عمومی - خصوصی و ۳. روشهای نوین دارای بیشترین ارجحیت می باشند. در میان انواع روشهای تامین مالی پروژههای زیرساختی شهرداری مشهد به ترتیب : ۱. صکوک، ۲. BOT (ساخت ، بهرهبرداری، واگذاری)، ۳. اوراق مشارکت ، ۴. فاینانس و ۵. سرمایه گذاری مستقیم خارجی دارای بیشترین ارجحیت می باشند.

کلیدواژه ها:

منابع تامین مالی ، پروژههای زیرساختی ، تکنیک دلفی ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)