بررسی تاثیر شیب مزرعه، طول جویچه آبیاری و دبی در سامانه آبیاری سطحی بر عملکرد نیشکر و میزان تولید شکر در مزارع جنوب خوزستان

از میان روش های آبیاری سطحی، آبیاری جویچه ای متداولترین و سازگارترین روش برای توسعه کشاورزی مکانیزه محسوب می شود. آبیاری جویچه ای رایج ترین روش آبیاری در اراضی نیشکر خوزستان است. با توجه به کمبود منابع آب و مشکلاتی که کشت و صنعت های نیشکری در سال های اخیر با آن مواجه بوده اند، افزایش راندمان و بهره وری سامانه های آبیاری سطحی موجود از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه به منظور بررسی اثر شیب، طول جویچه و دبی بر عملکرد نیشکر و شکر انجام شده است. به همین منظور آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرکت کشت و صنعت میرزاکوچک خان انجام شد. این طرح با سه تیمار و هر تیمار در سه سطح شامل: شیب ۰۲/۰، ۰۴/۰ و ۰۶/۰ درصد، طول جویچه ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ متر و دبی ۲ ، ۵/۲ و ۳ لیتر در ثانیه انجام شد. عملکرد نیشکر و شکر در این مطالعه به ترتیب ۸/۶۵ تا ۴/۱۲۰ تن در هکتار و ۳/۶ تا ۵/۱۲ تن در هکتار بود. عملکرد نیشکر و شکر به طور معنی داری تحت تاثیر شیب و طول جویچه و دبی قرار گرفت. تغییرات میانگین به دلیل اثرمتقابل شیب، طول جویچه و دبی بر عملکرد نیشکر معنی دار بود(۰۱/۰>P). طول جویچه ۲۵۰ متر، دبی ۲ لیتر در ثانیه و شیب ۰۴/۰ درصد با عملکرد نیشکر ۴/۱۲۰ تن در هکتار و عملکرد شکر ۶/۱۲ تن در هکتار، برای تولید شکر در مزارع نیشکر شرکت کشت و صنعت میرزاکوچک خان بهتر است. ترکیبی از طول جویچه ۲۵۰ متری با شیب ۰۴/۰ درصد و دبی ۲ لیتر در ثانیه با توجه به کاهش تلفات نفوذ عمقی و کاهش زه آب و مصرف بهینه آب که منجر به تولید نیشکر و شکر با عملکرد مناسب شده است را می توان توصیه کرد.

کلیدواژه ها:

آبیاری شیاری ، جویچه انتها بسته ، دبی ورودی ، شیب جویچه ، صنعت نیشکر