الگوی کاربرد شبکه های اجتماعی مجازی در فرآیند جرم یابی

زمینه و هدف: ویژگی ها و کارکردهای شبکه های اجتماعی مجازی موجب شده تا سازمان های بسیاری از جمله پلیس در صدد استفاده موثرتر و تخصصی تر از آن ها باشند. هدف اصلی تحقیق حاضر، ارائه الگوی کاربرد شبکه های اجتماعی در فرآیند جرم یابی می باشد.روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از منظر روش شناسی، آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) می باشد. در مشارکت کنندگان در بخش کیفی، شامل مطلعان کلیدی درون و برون سازمانی (حوزه رسانه و ارتباطات و فضای مجازی) است که با استفاده از روش نمونه گیری هد فمند تا رسیدن به اشباع نظری داده ها به تعداد ۱۸ نفر انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای گردآوری داده های کیفی، از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. و برای سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق از روش کوبا و لینکن(۱۹۸۵) بهره گرفته شد و در بخش کمی جامعه آماری این تحقیق در بخش کمی را کلیه کارشناسان حوزه ارتباطات و رسانه ها و خبرنگاران معاونت اجتماعی فراجا و اساتید دانشکده های  ارتباطات در حوزه رسانه؛ و کارآگاهان، جرم یابان و روسای اداره پلیس آگاهی و جرم شناسان در حوزه کشف جرم؛ به تعداد ۲۱۰ نفر تشکیل می دهند که به صورت نمونه گیری تصادفی در دسترس و با استفاده از فرمول کوکران به تعداد ۱۳۲ نفر جهت پاسخگویی به سوالات انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها کمی، ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد.یافته ها: یافته های تحقیق ، کاربرد شبکه های اجتماعی مجازی در فرایند جرم یابی شامل ۵ بعد، ۱۴ مولفه و ۹۹ شاخص است؛ که بعد ارتباطی شامل مولفه های تعامل های ارتباطی کاربران و تعامل های سازمانی؛ بعد اطلاعاتی شامل مولفه های انتقال اطلاعات، تجزیه و تحلیل اطلاعات، جمع آوری و جذب اطلاعات و مستندسازی اطلاعات؛ بعد اقناعی شامل مولفه های شفافیت و درک پیام، و صداقت و استحکام در پیام؛ بعد آموزشی شامل مولفه های آموزش همگانی و تولید رسانه ای؛ و بعد ساختاری شامل مولفه های ساختار انسانی، فنی، قانونی و محیطی می باشد.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان می دهد به منظور موفقیت هرچه بیشتر در زمینه جرم یابی بایستی ابعاد، مولفه ها و شاخص های کاربرد رسانه به ویژه شبکه های اجتماعی مجازی در فرایند جرم یابی بیش از پیش مورد توجه کارآگاهان و کارشناسان  جرم یابی و کشف علمی جرم در پلیس های تخصصی(فتا و آگاهی) قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

رسانه ، شبکه های اجتماعی مجازی ، جرم یابی ، اطلاعاتی ، ارتباطی ، اقناعی ، آموزشی ، ساختاری