فضاسازی های زبانی و ادبی شاملو در جهت القای اندوه

شکل گیری بافت زبانی و بیانی یک اثر ادبی ، ارتباط تنگاتنگی با عاطفه مسلط بر متن دارد. اندوه و درد را می توان عاطفه مسلط بر شعر معاصر فارسی دانست و از این حیث می توان گفت که نوع تصاویر، موسیقی و اوزان شعری و دایره واژگان این دوره بازتابی از عاطفه مسلط بر دنیای درونی شاعر است . احمد شاملو شاعری است اندیشه گرا که سرودههایش تجلی گاه رنج های عمیق »انسانی « و »جهانی « است . این مساله که شاملو چگونه توانسته است با اشراف بر قابلیت های زبان و به کارگیری ایماژها در انتقال عاطفه اندوه به مخاطب موفق عمل کند، اهمیت بسزایی دارد. در این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی و با بررسی تمام دفترهای شعر شاملو، اصلی ترین ابزارهای زبانی شعر او در ایجاد فضای اندوه بررسی و تحلیل شده است . بررسی ظرفیت های زبان شاملونشان می دهد که شاعر در کنار فکر و اندیشه انتقادی ، از ایماژهای خاص، دایره وسیع واژگان، موسیقی شعری مناسب و الگوی زبان کلاسیک بهره برده است . علاوه بر این ، استفاده از قابلیت های زبانی همچون تکرار صامت ها و مصوتها، واجآرایی های مکرر، بازی های زبانی ، شگردهای گوناگون تکرار و ظرفیت هایی از این نوع در موفقیت شاعر در القای عاطفه اندوه موثر بوده است . تحلیل دفترهای شعری او نشان می دهد که از نظر بعد ادبی و زبانی ، نقش تشبیهات، استعارات، تکرار ودایره واژگان نسبت به دیگر مولفه ها پر رنگ تر است . بر این اساس اندیشه و شعر شاعر، در این زمینه پیشرو و از برجستگی خاصی برخوردار است .

کلیدواژه ها:

بازی های زبانی ، ایماژ ، اندوه ، بلاغت ، احمد شاملو.