تجلی معانی یا مفاهیم در فرم بنای مسجد شیخ لطف االله اصفهان

معماری مساجد که نشانگر عظمت و شکوهی سرشار از ذوق زیبایی شناسی است منبعی جز ایمان مذهبی والهام آسمانی نمیتواند داشته باشد. جایی که نقوش و فرمها بر مبنای معنای نمادین هر یک از آنها انتخاب میشوند تا حضور عالم معنا را به صورت نمادین ممکن سازند. در دین اسلام هیچ صورتی نمی تواند حقیقت مطلق را توصیف کند بنابراین تصویر سازی دراسلام بطور مطلق منع شده است به همین دلیل اشکال هندسی وتصاویر انتزاعی ازحیوانات و گیاهان نقشهای اسلیمی و خطاطی در هنر اسلامی رونق گرفت تاثیری که اسلام بر معماری ایرانی می گذارد در واقع تزریق روح به بنای ایرانی است و معماری ایرانی با بکارگیری یکسری مفاهیم اسلامی همچون بازگشت به اصل »کثرت به وحدت« و بکارگیری آرایه های نمادین درهنگام خلق بناهای بی نظیری مانند مسجد شیخ لطف االله همواره حقیقتی واحد با عنوان مبدا آفرینش را با خود همراه داشته است . دراین مقاله به بررسی معنای نمادین برخی از نقوش و فرم ها در بنای مساجد ایرانی پرداخته و به عنوان نمونه موردی مسجد شیخ لطف االله اصفهان را برگزیده و به بررسی معنای نمادین و تبیین منشاء عرفانی ودینی عناصری چون گنبد، محراب، نور و نقوش تزئینی و اسلیمی ها پرداخته خواهد شد و مشخص میگردد که توجه به جنبه های نمادین اشکال و عناصر موجود در مسجد برای درک مفهوم روحانی معماری مسجد ضروری است چون به کمک آنهاست که وحدت در قالب فرمهای معماری باعث آفرینش کیفیتی مقدس میشود که در آن فرم ها و صورت های زمینی برحقایقی ورای این جهان دلالت می نمایند. در این مقاله سعی شده تا با توجه به مطالعات و تحقیقات پیشین که در این زمینه صورت گرفته است این مفاهیم را بیان و به بررسی مولفه های معماری مسجد در چارچوب موارد مذکور پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

مساجد ایرانی ، معانی ، الگو ، فرم ، شکل