روایی و پایایی نسخه فارسی چک لیست توانایی فردی Checklist Individual strength در جمعیت کاری ایران

خستگی پدیده ای معمول و حاصل فعالیتهای فیزیکی،فکری و استرسهای عاطفی بوده و به عوامل مختلف محیطی و فردی بستگی دارد.امروزه خستگی ناشی از کار به دلیل پیامدهای ناخوشایند برای انسان و تولید ، مورد توجه جدی می باشد .بطور کلی خستگی را به دو روش عینی و ذهنی اندازه گیری میکنند. روشهای ذهنی بیشتر مورد استفاده بوده و از میان آنها پرسشنامه بیشترین کاربرد را دارد که بعنوان نمونه میتوان به پرسشنامه ارزیابی خستگی FAS ،پرسشنامه خستگی FS وچک لیست توانایی فرد Checklist Individual Strength اشاره نمود . چک لیست توانایی فرد (CIS) که به وسیله Vercoulen و همکاران ( 1999 ) طراحی شده است، ابزاری برای اندازه گیری خستگی در جمعیت کاری و عمومی می باشد. این چک لیست از بیست آیتم : خستگی ذهنی ( 8 آیتم )، تمرکز ( 5 آیتم )، انگیزه ( 4آیتم) وفعالیت ( 3 آیتم) تشکیل شده است . هر آیتم با یک مقیاس 7 درجه ای لیکرت امتیازبندی شده و افراد بصورت خود اظهاری میزان احساس خستگی خود در دو هفته گذشته را بر روی مقیاس مذکور بیان میکنند. CIS به 4 زبان رسمی ترجمه و در چندین کشور استاندارد شده است. نسخه فارسی چک لیست توانایی فرد بعنوان یک پرسشنامه استاندارد شده مطابق با ویژگیهای جمعیتی ایران میتواند ابزاری موثر در مطالعات ارگونومیک و بهداشت شغلی باشد. هدف مطالعه تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی چک لیست توانایی فردی (CIS) در جمعیت کاری ایران بود.پس از کسب اجازه از مولف ، به منظور تعیین روایی زبان شناختی ، چک لیست توانایی فردی توسط افراد متخصص زبان انگلیسی به زبان فارسی ترجمه شد سپس نسخه فارسی توسط شخص دو زبانه دیگری به زبان انگلیسی برگردانده شد و ترجمه انگلیسی نسخه فارسی برای مقایسه با نسخه اصلی انگلیسی برای مولف ارسال گردید. پس از مقایسه و تائید مولف به منظور چک کردن قدرت فهم جمعیت از نسخه ترجمه شده و تطبیق فرهنگی،نسخه مذکور بصورت پایلوت توسط 20 نفر شاغل تکمیل گردید که در نهایت منجر به تهیه نسخه نهایی فارسی پرسشنامه CIS شد. برای تعیین پایایی ،پرسشنامه توسط 200 نفر از شاغلین ( 100 نفر پرسنل کارخانجات و 100 نفر پرسنل اداری) تکمیل گردید . به منظور سنجش پایایی و internal consistency پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن، convergent validity مورد بررسی قرار گرفت. از روش آنالیز عاملی برای ارزیابی construct validity استفاده گردید .ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 0/86 و برای خستگی ذهنی 0/83 محاسبه شد.ضریب همبستگی اسپیرمن در محدوده 0/88-0/43 بدست آمد.نتایج نشان داد که چک لیست توانایی فردی (CIS) برای اندازه گیری خستگی ذهنی در جمعیت کاری ایران از روایی و پایایی خوبی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

خستگی ، نسخه فارسی چک لیست توانایی فردی (CIS) ، روایی و پایایی ، جمعیت کاری ایران