پیش نگری بارش با استفاده از مدل های CMIP۶ تا پایان قرن ۲۱ در شمال غرب ایران

بارش اصلی ترین جزء چرخه هیدرولوژی است که در بسیاری از مطالعات از جمله مدیریت سیستم های آبیاری و زهکشی، عملکرد محصولات کشاورزی، مطالعات زیست محیطی، سیلاب، خشکسالی و غیره از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا در این پژوهش به ارزیابی ۷ مدل GCMs از CMIP۶ در شبیه سازی بارش و پیش نگری تغییرات بارش در شمال غرب ایران تحت سه سناریوی واداشت اجتماعی-اقتصادی (SSP) در سه دوره (۲۰۵۰-۲۰۲۱، ۲۰۸۰-۲۰۵۱، ۲۱۰۰-۲۰۸۱) نسبت به دوره پایه (۲۰۱۴-۱۹۸۵) پرداخته شد. روند تغییرات بارش با استفاده از آزمون من کندال و تخمینگر شیب سن محاسبه گردید. جهت مقیاس کاهی داده های GCMs نیز از رویکرد مقیاس بندی خطی(LSBC) استفاده شد و صحت سنجی مدل های مختلف با استفاده از سنجه های متداول آماری، RMSE، MAE و R۲ ارزیابی گردید.. نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد مدل های CMIP۶ نشان داد که از میان مدل های مورد بررسی، مدل MPI-ESM۱-۲-LR با متوسط R۲ برابر با ۸۶/۰ و RMSE برابر با ۷/۱۹ در سطح منطقه از دقت بیشتری نسبت به سایر مدل ها در شبیه سازی بارش برخوردار است. نتایج حاصل از پیش نگری تغییرات بارش نیز نشان داد که بارش بر اساس سناریوی SSP۱-۲.۶ در هر سه دوره آینده و به طور متوسط تا پایان قرن ۲۱ به میزان ۶/۲ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. اما بر اساس سناریوهای SSP۳-۷.۰ و SSP۵-۸.۵ میزان بارش تا پایان قرن ۲۱ به ترتیب ۵/۱۴ و ۶/۳ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. در مجموع باتوجه به سناریوهای مختلف، در بیشتر پهنه مورد مطالعه روند بارش تا پایان قرن ۲۱ کاهشی است .

کلیدواژه ها:

بارش ، تغییر اقلیم ، شمال غرب ، SSPs ، CMIP۶