حمایت از حق شهرت در پرتو حقوق مالکیت فکری با رویکرد تطبیقی

ویژگی­های اشخاص مشهور می­تواند از طریق پیوستن به محصولات مختلف مورد بهره برداری تجاری قرار گیرد. امروزه روش رایج برای اشخاص مشهور این است که به سرمایه­گذاران اجازه می­دهند تا ضمن ارائه کالاها و خدمات به مصرف­کننده، از نام و تصاویرشان به منظور تبلیغ کالا استفاده کنند. چنین رویکردی در استفاده از شهرت، تجارت رو به رشدی است که عملا آن را به یک صنعت مبدل کرده است و می­تواند درآمدهای هنگفتی را به همراه آورد. با این حال، بهره­مندی از شهرت شخصیت­های مشهور بدون رضایت آنان برای اهداف بازرگانی منجر به نارضایتی­شان و طرح دعاوی حقوقی گردیده است. گسترش حمایت­­های قانونی به حق شهرت در ذیل حقوق مالکیت فکری می­تواند از حقوق صاحبان این حق پشتیبانی کند. این مقاله تلاش می­کند با تبیین شاخصه­های شهرت و بررسی مقررات حاکم بر نظام­های حقوقی پیشرو، ظرفیت این نظام­­ها را برای حمایت از شخصیت­های مشهور مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد و با استفاده از تجارب نظام­های حقوقی راهکار مطلوب حقوقی به منظور نظام بخشی به حقوق مالکیت فکری ایران پیشنهاد کند. گفتنی است در کشورهای پیرو حقوق کامن­لا با استفاده از اصول کلی ناظر بر مالکیت­های فکری و ایجاد تاسیسات نوین حقوقی، حق شهرت مورد حمایت قرار گرفته است. در نظام حقوقی ایران، به دلیل فقدان مقررات حداقلی ناظر به این حق، رویه قضایی کفایت و کارآمدی لازم را در مواجه با نقض حق شهرت نداشته است.

کلیدواژه ها:

Right of Publicity ، Right of Privacy ، Character Merchandising ، Dilution of Trademark ، Passing Off ، حق شهرت ، حق حریم خصوصی ، تجارت شخصیت ، تضعیف علامت تجاری ، سوءاستفاده از حق شهرت