مطالعه دعوای مسوولیت ناشی از خطای موجد خسارات انبوه درحقوق آمریکا؛ تاملی در نظام حقوقی ایران

گاه در اثر فعل یا افعال زیانباری افراد متعددی دچار زیان می­شوند، مانند اینکه عده­ای کثیر در معرض ماده­ای سمی قرار گیرند و یا تولیدکننده­ای در محصولات تولیدی خود از مواد آسیب­زا استفاده کند. اگر زیاندیدگان بخواهند برای مطالبه خسارت خود طرح دعوا کنند و به صورت انفرادی مورد رسیدگی قرار گیرد، نتیجه دادرسی انفرادی آن است که همه زیاندیدگان باید فعل زیانبار، ورود ضرر و رابطه سببیت بین این دو را اثبات کنند و این امر بعضا منجر به عدم رغبت به طرح دعوا می­شود. همچنین سرعت رسیدگی نیز کاهش یافته و به مرجع قضایی نیز هزینه تحمیل می­شود. در کشور ایالات متحده آمریکا در مواجهه با چنین مواردی دعوای مسوولیت ناشی از خطای موجد خسارات انبوه «Mass Tort» تعریف شده است. مصادیق این دعوا زمانی است که دادگاه ها نیاز به مدیریت قضایی ویژه در مورد آن را احراز و با انتخاب رویکردی مناسب به حل و فصل آن  بپردازند. این مقاله به بررسی دعوای مذکور وتبیین ابعاد آن در حقوق ایالات متحده آمریکا پرداخته و سپس وضعیت مواجهه با آن را در نظام حقوقی کشور ایران مورد بررسی قرار داده است. نتیجه اینکه در نظام قضایی آمریکا دادگاه­ها برای حل­وفصل و مدیریت این دعاوی از بین رویکردهای مختلف، انتخاب می­کنند و در نظام حقوقی ایران راهکاری برای مواجهه با این دعاوی اعم از دعاوی گروهی یا ادغام دعاوی وجود ندارد و ایجاد راهکار مناسب باید مورد توجه قانونگذار قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Lawsuit ، Liability ، Mass Damages ، Harmful Act ، Harmed Person. ، دعوا ، مسوولیت ، خسارات انبوه ، فعل زیان بار ، زیاندیده.